Elke zondag zeggen we het in ons hart mee als de woorden klinken in de kerk: ik geloof in God, de Vader, de Almachtige, Schepper van hemel en aarde. In die twaalf artikelen spreken we ook uit dat Jezus is opgevaren ten hemel, en dat Hij zit aan de rechterhand van God, de almachtige Vader. Maar wat betekent het? In dit artikel maak ik daar een paar opmerkingen bij.
Jezus zorgt voor de zijnen
De hemelvaart van Jezus biedt houvast. Want, dat is een eerste opmerking die ik graag – en ook bewust – wil maken: Jezus’ zorg voor de zijnen gaat door.
De betekenis van hemelvaart is niet dat Jezus bij ons is weggegaan om in de hemel op de zetel naast de Vader te gaan zitten en daar uit te rusten van zijn werk. Ja, Hij heeft op aarde het werk volbracht waartoe de Vader Hem heeft gezonden. In de woorden die klinken op Golgotha heeft Jezus dat zelf uitgesproken (Joh. 19:30). Maar dat betekent niet dat Hij, na zijn opstanding en hemelvaart, niet meer actief betrokken is bij en op de zijnen op aarde. Ook dat heeft Hij zelf aangegeven. In Johannes 14:18 lezen we zijn woorden dat Hij de zijnen niet als wezen zal achterlaten. Jezus gaat weg zodat de andere Trooster, de Heilige Geest, kan komen. Hij zal zijn Vader vragen de Trooster te geven om eeuwig bij de zijnen te blijven (Joh. 14:16). Maar Hijzelf zal de Geest ook zenden (Joh. 16:7).
Zonder meer laten deze Bijbelse gegevens zien dat de Heiland zijn zorg blijft besteden aan de zijnen die nog op aarde zijn. Die zorg, die ook nodig is. Want hoe zullen zij – en direct ook – hoe zullen wij het als kerk van de Here Jezus Christus in deze wereld volhouden als Jezus Zelf niet in en door zijn Geest bij ons is. Op Jezus en op zijn volbrachte werk rust niet alleen heel het bestaan van de kerk, maar ook het voortbestaan. Er zou niets van de kerk overblijven als Jezus niet Zelf, in en door zijn Geest de kerk overeind zou houden.
Daarom: dat Jezus naar de hemel is gegaan mogen we zien als een uiting van zijn zorg voor ons. In en door de Geest is Hij in de kerk aanwezig, werkt Hij in haar, en bewaart Hij haar. En dat blijft Hij doen.
Houvast in de wereld
Een tweede opmerking is dat de hemelvaart van Jezus ons houvast geeft in de wereld. Zittend aan de rechterhand van de hemelse Vader, regeert Hij over heel de schepping. Mattheüs vertelt dat Jezus voor zijn hemelvaart zijn macht proclameert. Het zijn die indrukwekkende woorden: ‘Mij is gegeven alle macht in hemel en op aarde’ (Mat. 28:18).
Dat zijn woorden die we niet vaak genoeg kunnen horen. Juist in deze wereld, waarin zoveel aan de hand is. Er komt geen eind aan het opnoemen van alle situaties die de schijn wekken dat de wereld geregeerd wordt door allerlei machten en krachten die resulteren in geweld, onrecht, verdriet en lijden, honger, dood en verderf. Het is te veel om op te noemen. En waar leidt dat toe? Hoeveel mensen – ook in de kerk – voelen angst en zorg: wat gebeurt er allemaal? Waar loopt dit allemaal op uit?
Als je daarbij afgaat op wat door politieke commentatoren en door allerlei wijze mensen wordt gezegd, wordt het er niet beter op. Er doen allerlei theorieën en scenario’s de ronde die bepaald niet positief zijn.
Daartegenover zegt het feit dat Jezus gezeten is aan de rechterhand van God iets heel anders: niet de machten hier op aarde, maar Hij regeert, en Hij zal zijn almacht tonen. Hij regeert en leidt en stuurt en stuwt de geschiedenis naar de voleinding. Niet naar het einde, maar naar de komst van het eeuwig Koninkrijk van God: de nieuwe hemel en de nieuwe aarde waar gerechtigheid woont.
Moed in het heden
Die boodschap biedt werkelijk houvast. Ook als het vandaag moeilijk is, en als het vooral moeilijk is en wordt voor de volgelingen van Jezus. Want Jezus is echt en helemaal betrokken op wat er met zijn discipelen gebeurt. Je leest dat als Jezus Saulus stilzet op de weg naar Damascus, waar hij de volgelingen van Jezus wil vervolgen. Dan zegt Jezus niet: waarom zit je achter hen aan, maar: Saul, waarom vervolg je Mij! Als Gods kinderen in het nauw worden gedreven, is Jezus er helemaal bij. Ja zélf, dan identificeert Hij zich met hen in hun lijden.
Dat doet hij zelfs op een bijzondere manier. Daarbij wijs ik graag op een opmerkelijke tekst die we tegenkomen in hoofdstuk 7 van het boek Handelingen. Daar wordt verteld over de steniging van Stefanus. En dan schrijft Lukas op dat Stefanus, als hij tegenover de woede van zijn aanklagers staat, getuigt dat hij de hemelen geopend ziet, en dat hij Jezus, de Zoon des mensen, ziet, ‘staande aan de rechterhand van God’ (Hand. 7:56).
Als ik die woorden lees, zie ik het gebeuren: Jezus, die gezeten is aan de rechterhand Gods, staat op van zijn zetel als hij ziet dat zijn discipel Stefanus terecht staat. Jezus blijft niet zitten, maar komt overeind. Hij is zo diep bij betrokken bij wat er met Stefanus gebeurt, dat Hij opstaat. Het gaat Hem aan wat er met Stefanus gebeurt. En Hij kan niet blijven zitten ….
Wat gaat daar een troost vanuit. Als Gods kinderen het moeilijk hebben, staat Jezus daar, aan de rechterhand van de hemelse Vader. Het raakt Hem. En dat geeft moed.
Nee, daarmee houdt het lijden lang niet altijd op. Maar Hij is erbij. En ik hoor er iets in van die diepste woorden in Psalm 23: in het dal van de schaduw van de dood is Hij erbij. Met zijn stok en staf. Waarmee Hij ons troost en leidt.
Jan van ’t Spijker, Hoogeveen