Toen ik zocht naar inspiratie voor dit commentaar, ging ik eens kijken waar ik de afgelopen jaren allemaal commentaar op heb gehad in deze kolom. Het viel me op dat er in mijn commentaren nogal eens een wat kritische of negatieve klink zit. Er is van alles wat me dwarszit, of waar ik het niet mee eens ben. Vaker wat negatief-kritisch dan positief-kritisch. Die constatering zat me dwars.

Dus besloot ik dit keer iets positiefs te schrijven. Ik ging direct op zoek naar positief nieuws. Op nos.nl duurde het even voor ik dat gevonden had. Ik moest eerst mijn weg vinden door een groot aantal negatieve berichten: over het sterkste leger ooit voor Trump; over gescheiden vaders die hun kinderen niet meer zien; over aanslagen; over legale wiet in Canada; over de miljoenen die DJ’s per maand verdienen en de armoede die er ook in Nederland nog steeds heerst. Ik voelde verontwaardiging en daarmee inspiratie opkomen, maar het was te negatief. Ik wilde positief blijven… Dus ik zocht verder.

Daar heb ik echt een gloeiende hekel aan. Onverwachts overvallen worden door een telefoontje van een absoluut goed doel. ‘U steunt ons al, daar zijn we heel dankbaar voor, maar misschien wilt u uw bijdrage nog wat verhogen?’ Je staat voor het blok. Je vindt het doel goed, je wilt zeker niet onvriendelijk zijn, daarom zeg ik dan zo vriendelijk mogelijk, dat ik daar graag eerst over na wil denken en daarna eventueel zelf contact zal opnemen. Nadat ik opgelegd heb blaas ik even stoom af. Bah. Het was voor mij daarom niet moeilijk om mee te leven met de wrevel van ND journalist Gerard van der Horst (ND 24 september). Hij werd tijdens een concert bestookt door medewerkers van christelijke hulporganisatie Compassion. Die weten hoe je een product op de markt moet zetten. Dus zit je daar. De arme Afrikaanse kinderen worden met alle moderne middelen heel dicht bij je gebracht. Je kunt geen kant op, binnen enkele minuten sta je schaakmat. Een afwijzing van het aanbod voelt als ongehoorzaamheid aan Jezus. Je moet je behoorlijk schrap zetten om deze druk te weerstaan. Als je toch, tegen je zin, overstag gaat, is het niet uit liefde of overgave, maar omdat je niet voor een ongevoelig monster wilt doorgaan.

Kent u Hendrik Groen? Ik wel en ik vind hem geweldig. Niet dat ik hem persoonlijk ontmoet heb, maar ik heb zijn geheime dagboeken gelezen en de verfilming van dat dagboek gezien.

Hendrik Groen is een romanfiguur. Hij woont in een verzorgingshuis in Amsterdam. Het huis wordt streng geregeerd door de directrice, de bewoners hebben zich strikt aan de regels te houden, eigen initiatief is uit den boze! Hendrik komt in opstand tegen het regiem, hij springt behoorlijk uit de band.

Hij zoekt lotgenoten en samen richten ze de club Omanido op: Oud maar niet dood. De club verzint van alles: uitstapjes, etentjes, concertbezoek enzovoort.

Wat heeft geloof met democratie te maken? Helemaal niets, nada, njente, toch? Geloof is persoonlijk en zonder betekenis voor de samenleving. Prima als je gelooft, maar laat dat geloof in de publieke ruimte thuis, alsjeblieft. Anders krijg je gedonder.   

Maar geloof blijkt goed voor een democratie te zijn. Daarop wijst Jan van Benthem in zijn commentaar in het ND van 17 september jl. Dat gaat over onderzoeker Jamie Bartlett, die in Groningen tijdens de Nacht van de dictatuur waarschuwde, dat de democratie bedreigd wordt door een digitale revolutie.