Bernard van Clairvaux (1090-1153) was een man die in zijn tijd bekendheid en gezag genoot. Hij functioneerde als raadsman voor Rome; mede door zijn bemoeienis werd een conflict naar aanleiding van een pausverkiezing opgelost.

Hij predikte overal in Europa de tweede kruistocht om Jeruzalem te bevrijden van de moslims. Wat overigens een grote mislukking werd. Dat hij naast het werk als abt van zijn kloosterorde ook nog tijd vond om te schrijven is verbazingwekkend.

Geert luistert verbaasd naar het verhaal van de verpleegster.
Zijn vader was niet op zijn kamer, toen ze hem eten wilden brengen. Ook niet beneden in de ontmoetingsruimte. Niemand had hem gezien.
Terwijl Geert luistert naar de verpleegkundige, speelt in zijn hoofd het hele scenario zich weer af. Vader, die na het overlijden van zijn vrouw de kluts was kwijtgeraakt. Hoe het thuis niet langer ging en ze na beraad gekozen hadden voor het verzorgingstehuis.
Geert en zijn vrouw werkten beiden, dus inwoning was geen optie. Na lang gezocht te hebben, hadden ze een plekje voor hem kunnen bemachtigen. Gemakkelijk was het niet gegaan, zeker niet.

Wie zich regelmatig op Zoom, Skype of iets vergelijkbaars begeeft, die verbaast zich soms over wat er allemaal op het beeldscherm te zien is. Docenten klagen over studenten die in pyjama college volgen, werkgevers willen niet meer dat werknemers hun offerte in een hoodie presenteren en er moeten weer gewoon koffiepauzes komen tijdens een online teammeeting. Dat geslurp tijdens de vergadering is geen gezicht.

Een zoomvergadering met theologen is helemaal niet spannend. In de ene werkkamer staan nog meer boeken dan in de andere. Het enige voordeel is dat er wat zakelijker wordt vergaderd omdat iedereen al gauw zijn buik vol heeft van dat digigedoe.

Waarom aandacht besteden aan een monnik en mystieke schrijver uit de Middeleeuwen? Omdat hij staat voor een spiritualiteit die in zijn dagen grote invloed uitoefende en waarvoor ook nu nog belangstelling bestaat, gezien de vertalingen die er van zijn werk verschijnen. Maar ook om van hem te leren dat het van belang is te weten waarop die spiritualiteit gebaseerd is en wat ze inhoudt.

Bernard van Clairvaux (1090-1153) kwam ter wereld in een turbulente tijd. De tweede helft van de Middeleeuwen werd gekenmerkt door grote maatschappelijke veranderingen: een sterk groeiende bevolking, economische vooruitgang en verstedelijking. De eerste universiteiten werden gesticht en het gezag van koning en keizer was onbetwist. Tegen die achtergrond ontstond met name in de kloosters behoefte aan geestelijke vernieuwing. Ook leefde daar kritiek op de rol van de kerk en op de theologie van die dagen. Er ontstonden nieuwe kloosterordes, die de nadruk legden op afzondering, soberheid en boetedoening. Deze periode tussen ongeveer 1100 en 1400 noemen we in de kerkgeschiedenis de mystiek. Daarbij horen de namen van bekende en minder bekende schrijvers (zowel mannen als vrouwen) als Jan van Ruusbroec, Hildegard van Bingen, Franciscus van Assissi, Bonaventura en Johannes Tauler. De meesten woonden in Frankrijk of Duitsland.