Vorige week maandag overleed mijn tante Corrie. Corrie had een verstandelijke beperking, zoals dat heet. Ze was zestien jaar ouder dan ik, maar we hebben samen hartstochtelijk gekleurd toen ik klein was en daarna vooral veel geknuffeld. Tante Corrie was namelijk ontzettend enthousiast. Hoe lang of kort het ook geleden was dat ze je gezien had, je werd altijd zeer hartelijk begroet. Met een geweldige knuffel en een heerlijk vrolijk geschater.

Tegenwoordig mag je eigenlijk niet meer zeggen dat mensen een verstandelijke beperking hebben. Volgens mij is ‘anders begaafd’ de meest politiek correcte term. Ik moet eerlijk zeggen dat ik nooit zoveel met die benaming had. Maar toen ik vorige week nadacht over mijn tante, bedacht ik mij dat ‘anders begaafd’ wel een term is die meer recht doet aan wie zij was. Want ondanks haar beperkte verstandelijke vermogens, was tante Corrie een geweldig mens waar veel mensen veel van geleerd hebben.

Ds. Paul Visser van de Noorderkerk in Amsterdam schreef in een column in De Nieuwe Koers over  het omgaan met de moeilijke kanten van het leven. Hij vindt dat christenen daar soms meer moeite mee hebben dan niet-christenen. Dat maakte me opmerkzaam.

Hij noemt als voorbeeld een High Tea met ongeveer tachtig dames uit de Jordaan. Voor bijna niks doen zij zich daar tegoed aan allerlei lekkers. En daarbij komen allerlei levensverhalen los. In plat Amsterdams uiteraard. Over een echtgenoot, die zo hulpbehoevend is geworden dat die bijna niet alleen gelaten kan worden. Over de zorg om een kind. Over pijnlijke gewrichten en een hoop andere lichamelijke klachten. Maar hij hoort ook wat anders. Ook nuchtere opmerkingen als: ‘Ach wat! Ik heb mijn tijd gehad.’ ‘Niet seure. Er wordt al genoeg geklaagd.’ ‘Wat wil je dan? Dat het pakkie alleen bij de buren wordt bezorgd en jouw deur voorbij gaat?’ ‘Je mot dankbaar zijn voor wat je hebt gehad.’ ‘Het ken niet altijd zo blijfe.’ ‘Dit hoort bij het leven. Mijn moeder zaliger zei altijd: niet klagen, maar dragen en vragen om kracht.’

Nederland vergrijst, zegt men. Er komen steeds meer ouderen, maar steeds minder zorgcentra. Het wordt te duur allemaal. Ouderen moeten veel langer zelfstandig blijven wonen. Dat is helemaal niet verkeerd, het is voor veel mensen fijn om in hun eigen huis te kunnen blijven en zelf de regie over hun leven houden. Maar dat moet ook kunnen. Daarom wordt er naarstig gezocht naar  oplossingen. Zo’n oplossing kan zijn het toepassen van allerlei technieken. Je kunt dan denken aan contact op afstand door gebruik te maken van bijvoorbeeld ’virtuele thuiszorg’, social media, apps of beeldbellen. Aan domotica, die het bedienen van allerlei apparaten en verlichting op afstand mogelijk maken, aan robots, die eenvoudige taken kunnen uitvoeren. Er ontstaat een ‘nieuwe tabletgeneratie’, zoals ik pas ergens las.

Tjonge, dat waren echt twee elkaar tegensprekende stukken in het Nederlands Dagblad van zaterdag 13 mei. Op pagina 5 lezen we een verslag van een toespraak van Gert-Jan Roest. Roest was tot voor kort voorganger bij Via Nova, een nieuwe kerkplanting in Amsterdam. Hij sprak op de Theologische Universiteit van Apeldoorn. ‘Hoe verkondigen we het Evangelie in een cultuur die totaal veranderd is?’, dat is zijn zorg. Oplossing? De vertrouwde geloofsinhouden moeten overboord. Over het bloed van Jezus spreken lukt hem niet meer. Bloed als reinigingsmetafoor wordt gezien als weerzinwekkend. Schuld en vergeving zijn niet de kern van het geloof. En hemel en hel ook niet. Als leek voel ik toch dat hier de zaken niet alleen wat anders, frisser, benoemd worden, maar dat er iets anders wordt gezegd.