Verrassend vertrouwd is een
feestbundel voor Henk de Jong, omdat hij 50 jaar predikant is. Deze
bundel bevat artikelen van mensen die De Jong graag willen eren als
vruchtbare enke-ling, als een begenadigd gereformeerd theoloog die
eigen wegen gaat. Hij zoekt de weg voor Christus? gemeente in deze tijd
te vinden door aandachtig te luisteren naar de Schriften. De meeste
scribenten zijn Nederlands Gereformeerd, zoals De Jong zelf; er zitten
ook een paar Vrijgemaakten tussen en ??n Christelijk Gereformeerde,
Michael Mulder.
Mulders artikel gaat over De Jongs visie op Isra?l. Hij stemt op
hoofdlijnen met De Jong in, maar is van mening dat deze geen recht doet
aan de blijvende betekenis van het verbond van God met Isra?l in
eigenlijke zin. Dit is een aangelegen punt waarover zou moeten worden
doorgesproken, niet alleen tussen De Jong en Mulder, maar ook in de
gereformeerde gezindte. En, zo mogelijk, tussen gereformeerde en
evangelische christenen.
Verbond, verkiezing en verzoening. Dat zijn drie belangrijke thema?s
bij De Jong. Hij heeft over deze thema?s vaak en origineel, bijbels en
geestelijk, gepreekt en geschreven. Zijn ge-dachten hierover hebben hun
neerslag gevonden in zijn boek: Van oud naar nieuw.
De Jong is primair predikant, verkondiger van het evangelie. In zijn
verkondiging heeft hij vaak actuele thema?s aangesneden, zoals abortus
en homoseksualiteit. Zijn standpunt in ethi-sche kwesties is dikwijls
anders dan gebruikelijk in de gereformeerde gezindte. Hij zoekt zijn
standpunt te bepalen door aandachtig te luisteren naar Gods Woord en
naar mensen.
Als je zoekt naar een schilderij over Kerst, denk je al snel aan
Middeleeuwse voorstellingen, waarin Christus met Jozef en Maria in een
stal wordt afgebeeld.
Deze schilderijen zitten vaak vol verrassende symboliek, waarin
gebeurtenissen uit de Bijbelse traditie verbonden worden met verhalen
en taferelen uit de tijd waarin ze gemaakt zijn. Hierbij moeten we ons
realiseren dat in de Middeleeuwen kunst meestal in opdracht van de kerk
werd gemaakt. Een directe verwijzing naar Bijbelverhalen lag daarbij
voor de hand, temeer omdat de meeste mensen niet konden lezen en op die
manier aanschouwelijk onderwijs kregen.
In onze geseculariseerde maatschappij staat, althans in de
hoofdstromingen van de beeldende kunst, niet God, maar de mens
centraal. In de hedendaagse kunst wordt uitdrukking gegeven aan
ervaringen met of aan een interpretatie van de wereld waarin wij leven.
Toch zien we, als reactie op het oprukkende kapitalisme en
consumentisme, zowel in de maatschappij als in de beeldende kunst, ook
nieuwe spirituele bewegingen opkomen, die verwijzen naar een
werkelijkheid die buiten onze waarneembare wereld ligt.
Anselm Kiefer
Een voorbeeld van zo?n spirituele visie is te zien in een boeiend
schilderij waar ik in dit artikel iets over wil zeggen. Het heet
?Aperiatur terra? en is gemaakt door de Duitse beeldhouwer en schilder
Anselm Kiefer (geboren in 1945 in Duitsland en thans woonachtig in
Frankrijk).
Lees meer: Aperiatur terra
Het is bijna kerst. Voor mij eindelijk weer de periode waarin ik de
Messiah ?legaal? grijs kan draaien. De Messiah heeft voor mij een
bijzondere lading, in 2004 werd bij mij een ongeneeslijke hersentumor
geconstateerd. Mijn toekomst was weg. In de Messiah van Georg Friedrich
Händel vind ik hoop.
Toen ik een jaar of 12 was hoorde ik voor het eerst bewust de ?Young
Messiah? van Tom Parker. Ik kan mij herinneren dat we aan het eind van
groep 8 van de basisschool een uitvoering op videoband gingen kijken.
De zangeres Vicky Brown was toen net overleden. Dat was iets raars,
iets mysterieus voor mij. De muziek had daardoor een bijzondere lading.
Het maakte een diepe indruk op me.
Rond mijn 13e verjaardag op 30 november 1991 namen we ons als gezin
voor naar een amateur uitvoering van de ?Young Messiah? te gaan. Op 12
december overleed zeer plotseling mijn vader. We besloten toch naar de
uitvoering te gaan. U kunt zich voorstellen dat het een zeer emotionele
avond werd. De troostende woorden in de tekst van de liederen, de mooie
muziek. Het riep een basaal gevoel van rust in mij op. Verdriet,
gebrokenheid, erg emotioneel, maar ook rust. De ?Young Messiah? is
sindsdien bijzonder waardevol voor mij geworden.
Lees meer: In de Messiah van H?ndel vind ik hoop
De stronk waarop het bloemwerk staat, symboliseert de tronk van Isa? waaruit een scheut voortkomt. Maar uit de stronk van Isa? schiet een telg op, een scheut van zijn wortels komt tot bloei. (Jes. 11, 1.)
Links van de kaars staan bloemen gegroepeerd, die de donkerheid voor
Isra?l symboliseren. Daartegenover geven de witte bloemen en de kaars
het licht aan dat Isra?l ziet. Het volk dat in duisternis ronddoolt ziet een schitterend licht. Zij die in het donker wonen worden door een helder licht beschenen. (Jes. 9, 1)
Lees meer: Kerststuk bij Jesaja 7 ? 12.
Het is 24 december 1943. Het is nog vroeg in de morgen. In een straat
in Amsterdam is geen sterveling te zien. Het is stil en de
sneeuwvlokken spelen hun koude winterspel. Maar dan, plotseling, wordt
de stilte wreed doorbroken. Een Duitse patrouille rijdt de straat in en
stopt voor ??n van de huizen. Soldaten springen uit de wagen en bonzen
op de voordeur. Er wordt geschreeuwd en gevloekt maar er wordt niet
open gedaan. Even verderop wordt wel voorzichtig een deur geopend en
daar tegenover verschijnt een gezicht van achter het gordijn. Enkele
mensen kijken angstig en verschrikt naar wat er in hun straat gebeurt.
Dit is een razzia. De soldaten breken met bruut geweld de deur open en
stormen de trap op. Er wordt gegild en geschreeuwd en even later staat
een hele familie op straat. De buren kennen dit joodse gezin.
Roos, het kleine meisje, is de jongste. Ruw worden ze samen de
legerwagen ingeduwd. Ronkend rijdt de auto de straat uit. De buren
staan stil bij elkaar en praten na over dit gruwelijke voorval. Daarna
wordt het weer stil in de straat. Het is alsof er niets is gebeurd.
Een paar maanden later vertrekt een trein naar Auswitch. Roos en haar
familie zitten in een volgepropte wagon. De reis is lang en langzaam
aan verdwijnt de trein uit het gezichtsveld de nacht in. De duizenden
sterren aan de donkere hemel reizen mee.
Lees meer: Roos. Een kerstverhaal?
Verrassend vertrouwd is een
feestbundel voor Henk de Jong, omdat hij 50 jaar predikant is. Deze
bundel bevat artikelen van mensen die De Jong graag willen eren als
vruchtbare enke-ling, als een begenadigd gereformeerd theoloog die
eigen wegen gaat. Hij zoekt de weg voor Christus? gemeente in deze tijd
te vinden door aandachtig te luisteren naar de Schriften. De meeste
scribenten zijn Nederlands Gereformeerd, zoals De Jong zelf; er zitten
ook een paar Vrijgemaakten tussen en ??n Christelijk Gereformeerde,
Michael Mulder. 
Als je zoekt naar een schilderij over Kerst, denk je al snel aan
Middeleeuwse voorstellingen, waarin Christus met Jozef en Maria in een
stal wordt afgebeeld.
Het is bijna kerst. Voor mij eindelijk weer de periode waarin ik de
Messiah ?legaal? grijs kan draaien. De Messiah heeft voor mij een
bijzondere lading, in 2004 werd bij mij een ongeneeslijke hersentumor
geconstateerd. Mijn toekomst was weg. In de Messiah van Georg Friedrich
Händel vind ik hoop.
De stronk waarop het bloemwerk staat, symboliseert de tronk van Isa? waaruit een scheut voortkomt. 
Het is 24 december 1943. Het is nog vroeg in de morgen. In een straat
in Amsterdam is geen sterveling te zien. Het is stil en de
sneeuwvlokken spelen hun koude winterspel. Maar dan, plotseling, wordt
de stilte wreed doorbroken. Een Duitse patrouille rijdt de straat in en
stopt voor ??n van de huizen. Soldaten springen uit de wagen en bonzen
op de voordeur. Er wordt geschreeuwd en gevloekt maar er wordt niet
open gedaan. Even verderop wordt wel voorzichtig een deur geopend en
daar tegenover verschijnt een gezicht van achter het gordijn. Enkele
mensen kijken angstig en verschrikt naar wat er in hun straat gebeurt.
Dit is een razzia. De soldaten breken met bruut geweld de deur open en
stormen de trap op. Er wordt gegild en geschreeuwd en even later staat
een hele familie op straat. De buren kennen dit joodse gezin.