We waren weer bij elkaar in een veelkeurige groep. Het dessin van jasjes
en dasjes, voor zover gedragen, varieerde van hel rood en geblokt tot
degelijk zwart of grijs met streep. Ooit sprak onze voorvader, predikant
ds. Van Velzen, tegenover een hervormde collega de historische woorden:
?Ulieden hebt leervrijheid, maar wij hebben kleervrijheid.?
Evenwel, om elke Jood een Jood-collega te kunnen zijn, had ik diverse
kledingstijlen meegenomen. Hoe vrij ook, kleding maakt nog wel degelijk
verschil uit onder ons corps. Wie een zwierig licht kostuum draagt, moet
niet verrast opkijken, dat hij daarmee als lichte dominee wordt
afgeserveerd, zo niet afgeschreven. U doet dat ook! Ik zet zo de
predikant even centraal. Het ging deze conferentie over de prediking,
met als thema Trouw en tijdig.
U op mijn bureau
Trouw aan Schrift en belijdenis, zo u wilt, in de lijn van onze
cgk-traditie. En ?tijdig?, toegesneden en toegepast op de actualiteit en
de situatie van de hoorder. U moet bij het maken van de preek als het
ware op het bureau van de predikant zitten. De bijbeltekst en uw
toestand en situatie moet in verband met elkaar worden gebracht,
evengoed als de situatie in deze wereld vol onrecht en geweld. Daarbij
heeft de predikant te bedenken dat het Evangelie wel voor de mens is,
maar niet naar de mens. Principieel zit ons kritiek op de preek
ingebakken. Ondertussen is de standaard wel, wat Jezus zegt: ?Voorwaar,
voorwaar, Ik zeg u: ?Wie ontvangt die Ik zend, ontvangt Mij, en wie Mij
ontvangt, ontvangt Hem die Mij gezonden heeft.?, Joh 13:20. En eerder:
?Voorwaar, voorwaar, Ik zeg u, de ure komt en is nu dat de doden naar de
stem van de Zoon van God zullen horen, en die zullen leven.?,Joh 5:25.
Het preekwerk is representatie en proclamatie en bij machte doden tot
leven te wekken. Paulus noemt dat in de Korinthebrief: ?Wij zijn
gezanten van Christus?. Het verkondigen van het Evangelie is bediening
van het heil. Niet ten onrechte schreef de befaamde theoloog Miskotte
van ?het waagstuk der prediking?. Maar goed, ik draaf al vooruit...
Lees meer: Trouw en tijdig Impressie Predikantenconferentie 2010
?Laat de doden hun doden begraven;
maar ga gij heen en verkondig het Koninkrijk Gods?. Lucas 9:57-62
Volg Mij, zegt Jezus tegen iemand. Dat zal ik doen, Here, is zijn
antwoord, maar sta mij toe dat ik eerst mijn vader begraaf. Het antwoord
van Jezus staat hierboven afgedrukt. Het roept grote vragen op. De
vragen worden vermeerderd als je het hele gedeelte Lucas 9: 57-62 leest.
Eerst zegt iemand tegen Jezus: ik zal U overal volgen. Jezus zegt tegen
hem dat Hij geen plaats heeft om zijn hoofd neer te leggen in
tegenstelling tot de vossen en vogels.
Een derde zegt tegen Jezus dat hij Hem wil volgen, maar dat hij eerst
afscheid wil nemen van zijn huisgenoten. Tegen hem zegt Jezus: Niemand,
die de hand aan de ploeg slaat en ziet naar hetgeen achter hem ligt, is
geschikt voor het Koninkrijk Gods.
Alles wat Jezus tegen deze drie zegt, klinkt raadselachtig. Neem zijn
woorden tot de eerste. Klopt die vergelijking met de dieren wel? Jezus
had toch een huis in Kapernaüm? Jezus had inderdaad onderdak, maar het
ontbrak Hem op aarde aan geborgenheid. Want, staat er in Lu-cas 9:51:
Jezus ging vastberaden op weg naar Jeruzalem, toen zijn tijd naderde dat
Hij van de aarde zou worden weggenomen. In Jeruzalem zou Hij worden
overgeleverd.
Het is waar dat Jezus niet als dakloze leefde, maar Hij nestelde zich
niet op aarde. Hij kende geen rust. Op weg naar zijn opneming werd Jezus
door iedereen verworpen. Wie Jezus volgt, volgt Hem naar het Koninkrijk
van God. Jezus volgen, dat wil zeggen: de minste willen zijn in de
Geest van Christus. Het vraagt van zijn volgelingen hun kruis op zich te
nemen en het Hem na te dragen.
Lees meer: Laat de doden hun doden begraven
God heeft het eerste woord. En het laatste. Dus hebben we de Bijbel
nodig om te ontdekken of iets echt van God is of niet. Het is belangrijk
dit steeds weer tegen elkaar te zeggen. Hoeveel wordt er niet ?van God?
genoemd, terwijl het de vraag is of dat echt zo is. Woorden, dromen,
indrukwekkende geestelijke ervaringen, kunnen ?van God? worden genoemd,
maar het kan dat je in het licht van de Bijbel tot de conclusie moet
komen dat het ?niet van God? is.
Onlangs sprak ik een man uit ons dorp die vertelde over zijn gave mensen
positieve energie te geven. Mensen met spanningen en problemen
ontmoeten hem voor een gesprek of ?behandeling?. Hij vroeg of ik reiki
kende? Tegen zijn bezoekers zei hij dat ze nooit alleen zijn, omdat we
al-een zijn. We zijn samen ??n groot geheel. Volgens hem deden hij en ik
een beetje hetzelfde: ik als predikant en hij met zijn bescheiden
paranormale activiteiten. We helpen mensen met het goede. Toen heb ik
iets gezegd in deze geest: zonder Jezus Christus wordt het nooit wat.
Alleen met Hem zal iets echt positief zijn.
Hoe gemakkelijk wordt iets ?van God? genoemd dat positief werkt en
bovennatuurlijk is. Televisieprogramma?s als van Derek Ogilvie maken
indruk op mensen, omdat hij, volgens eigen zeggen, door zijn contact met
geesten van overledenen dingen ?doorkrijgt? en doorgeeft die hij
eigenlijk niet kon weten. Hoe gemakkelijk kan dat positief worden
gewaardeerd. Het helpt mensen immers? Dat gaat toch niet per se tegen
God in?
Lees meer: Dat is toch echt van God!? (2)
Henk van Dam, schrijver van dit artikel, is verbonden aan Radar, een
organisatie die zich bezighoudt met toerusting van ouders en andere
opvoeders op het gebied van (geloofs)opvoeding. Daarnaast is hij
parttime docent godsdienst in het voortgezet onderwijs.
Rond het motto: geloven in opvoeding verschijnt een reeks van drie
artikelen van zijn hand in ons kerkblad
Pesten, wat is dat?
Plagen doet ieder kind wel eens. Met een plagerijtje op z?n tijd is niks
mis. Maar als plagen voor een van de partijen niet leuk meer is kan het
pesten worden.
De twee omschrijvingen die het meest duidelijk maken wat pesten is
luiden als volgt:
- Pesten is het systematisch uitoefenen van fysiek en/of psychisch
geweld of seksueel geweld door een of meer kinderen ten opzichte van een
of meer klas- of leeftijdsgenoten die niet (meer) in staat zijn
zichzelf te verdedigen.
- Een persoon wordt getreiterd of gepest als hij of zij herhaaldelijk
en langdurig blootstaat aan negatieve handelingen, verricht door een of
meerdere personen.
Kenmerkend voor pesten is dus:
- agressief of opzettelijk kwaad doen
- vindt herhaaldelijk en gedurende enige tijd plaats
- ongelijke krachtsverhouding tussen de pestkop en het slachtoffer.
Er is verschil tussen rechtstreeks pesten (met betrekkelijke open
aanvallen op het slachtoffer) en indirect pesten (door sociale isolering
en opzettelijke uitsluiting van een kind uit een groep).
Lees meer: Gevaarlijk spel
De eerste indruk die dit boek maakt is: Het is Amerikaans. Dat wil
zeggen christen-zijn wordt als het ware als een recept opgediend,
inclusief persoonlijke belevenissen en anekdotes wat anderen hebben
beleefd of hebben ontdekt. Smeu?g dus. De tweede gedachte die bij mij
boven kwam was: Nu dringt het wereldse individualisme ook al de kerk
binnen en wordt een poging gedaan om dat bijbels te staven.
Dat idee werd nog versterkt door de woorden op de achterflap: ?Ontdek je
eigen manier van geloven. Hoe kunnen we de Bijbel, de kerkgeschiedenis
en de wijsheid van christelijke klassiekers integreren in onze moderne
levensstijl?? Naar mijn idee kon dit niet goed zijn en niet goed gaan.
Ik had er een hele discussie over met ??n van mijn dochters. Zij liet
mij zien dat dit boek, deze manier van de Bijbel uitleggen en toepassen,
bevrijdend kan werken voor heel veel reformatorische en evangelische
christenen. En inderdaad, het is waar, wij reformatorischen, maar
welhaast nog sterker en dominanter, evangelischen streven naar
uniformiteit. Bij evangelischen, om kort te gaan, moet iedereen altijd
blij zijn in de Heer. Bij reformatorischen, moet alles vooral in
ingetogen stijl zijn. De liturgie is zo strak als ons aloude psalmbord.
Lees meer: Jouw spiritualiteit