Op 10 juli 2009 was het vijfhonderd jaar geleden dat Johannes Calvijn werd geboren, en dat bleef niet onopgemerkt. Op allerlei plaatsen in binnen- en buitenland worden tentoonstellingen, lezingen, en conferenties aan Calvijn gewijd. Het Instituut voor Reformatieonderzoek, gelieerd aan onze Theologische Universiteit in Apeldoorn, belegt ook een aantal activiteiten, zie www.500jaarcalvijn.nl. In dit blad verschijnen vier artikelen over Calvijn. Dit is het vierde.
Calvijn was in zijn denken over de vrouw natuurlijk een kind van zijn
tijd. Van feminisme had hij nog nooit gehoord en zelf hield hij zich
alleen met de positie van de vrouw bezig als zijn Schriftstudie daartoe
aanleiding gaf: bij Genesis en bij de brieven van Paulus.
Uit wat Calvijn, verspreid in zijn Institutie, commentaren, preken en
brieven, schrijft, valt zijn opvatting van de positie van de vrouw wel
op te maken. Hij gaat uit van een algemene, door God in de schepping
gelegde regel, waarop echter uitzonderingen mogelijk zijn. Een
sleutelbegrip is daarbij de ?ondergeschiktheid? van de vrouw. Vrouwen
zijn aan mannen onderworpen; dat is een natuurwet die zowel op gehuwde
als ongehuwde vrouwen van toepassing is.
Deze grondhouding komt duidelijk naar voren in Calvijns commentaren op
Genesis en op de brieven van Paulus aan Korinthe en Timotheüs. De
goddelijke orde die bij de schepping is ingesteld, vormt de norm voor
de verhouding tussen man en vrouw. De man heeft toen het voorrecht
gekregen om gezag uit te oefenen en leiderschap te tonen, de vrouw ?
later geschapen dan hij ? diende een hulp te zijn voor de man en zo aan
hem ondergeschikt (Commentaar op Genesis 2).
Lees meer: Calvijn over de vrouw
De christelijk gereformeerde bezinningskring hield in de kerk te
Damwoude een bijeenkomst, waar ds. M.A. Kempeneers sprak over een voor
veel christenouders prangende vraag naar de eeuwige bestemming van hun
vroeg gestorven kind.
Ds. Kempeneers en zijn vrouw zijn er in hun leven zelf mee
geconfronteerd. Hij heeft na be-studering van de Bijbel, de belijdenis
en de kerkgeschiedenis over dit onderwerp een pasto-raal-theologisch
boekje geschreven. In de kerkgeschiedenis ziet ds. Kempeneers drie
lijnen lopen:
1. Alle kinderen worden zalig
2. Alle verbondskinderen worden zalig, dit op grond van de belofte van het genadever-bond.
3. Alleen kinderen die door God uitverkoren zijn worden zalig.
In de vroege kerk leerde Pelagius al dat ieder mens geboren wordt
zonder zonde. Een klein kind heeft geen zonde en gaat bij het
overlijden zonder meer naar de hemel. Ook de opvatting van Arminius,
die de erfzonde loochende, werd door de kerk als ketters veroordeeld.
Sommi-gen, zoals Zwingli en Spurgeon, zaten op de lijn van het eerste
punt, niet omdat ze leerden dat kinderen zonder zonde geboren worden,
maar daar bovenuit gaat Gods genade in Christus. Ds. Kempeneers voelt
zich thuis bij het standpunt, verwoord in onze Dordtse Leerregels die
stellen dat verbondskinderen, geboren uit gelovige ouders, zalig
worden. De meeste leden van de Dordtse synode deelden deze mening.
Kleine kinderen doen nog geen zondige daden en verbreken als zodanig
nog niet de voorwaarden van het verbond.
Lees meer: Waar is ons kind?
In dit artikel wil ik iets zeggen over het kerkelijke en geestelijke
leven van kerken in de Nederlandse gereformeerde traditie aan de andere
zijde van de oceaan. Dit is uiteraard een zeer breed onderwerp. Daarom
zullen we ons beperken tot ??n van die kerken, nl. de Free Reformed
Churches of North America (FRC).
De reden waarom ik mij richt op dit kerkverband is niet moeilijk te
raden. Allereerst is dit het kerkverband waarmee onze kerken de nauwste
vorm van kerkelijke omgang hebben in het buitenland. Officieel heet dat
?volledige correspondentie?. Dat houdt o.a. in dat beide kerken over en
weer predikanten kunnen beroepen. Achterin ons Jaarboek staat een
volledig overzicht van de gemeenten van de FRC. De tweede reden is dat
ik bijna 14 jaar deel heb mogen uitmaken van dit kerkverband. Vanuit de
gemeente Siegerswoude-De Wilp vertrokken wij in 1993 met ons toen nog
jonge gezin naar Langley in Brits Columbia, Canada. Indertijd heeft er
een interview in het Kerkblad voor het Noorden gestaan.
Ontstaan
Om iets te schrijven over het huidige kerkelijke leven is het misschien
goed om eerst iets te zeggen over het ontstaan van dit relatief kleine
kerkverband. Pas na de Tweede Wereldoorlog zijn de FRC ontstaan. Dit
was het gevolg van de grote stroom emigranten, die Nederland verlieten.
Canada was een veelbelovend land. Het trok velen aan, die Nederland te
benauwd vonden, de dreiging van het communisme voelden, of gewoon
aangetrokken werden door het avontuur. Nederlanders zijn van huis uit
ondernemend en velen hebben het dan ook ver gebracht in Noord-Amerika.
Ook vanuit de noordelijke provincies trokken velen naar dit land dat
?vloeide van melk en honing?. Vele namen die eindigen op ?ga, ?ma of
?stra herinneren daar aan.
Lees meer: Gereformeerd in Canada en de Verenigde Staten
Deze week het verhaal van Francine en Kornelis Kolstein. Zij wonen sinds juli 2002 in Canada en genieten daar van hun pensioen.
Toen zij uit Rotterdam vertrokken, luidt de titel van een boek, waarvan
Cees Zevenbergen de auteur is. Emigratie via Rotterdam door de eeuwen
heen.
Nu: toen wij vanaf Schiphol vertrokken, naar Canada op 5 juli 2002.
Wij, mijn vrouw Francine en ik, Kornelis, hebben geen kinderen, dus kun
je in dit geval niet spreken van een gezin. We hebben in Nederland
beide in het onderwijs gewerkt, Francine bij de Mode & Kleding
opleiding en ik in de opleidingen voor verpleegkundigen en
verzorgenden. Wij zijn beide vervroegd gepensioneerd zodat we vrij
konden gaan en staan waar we wilden.
Eerst even een stukje geschiedenis:
Op 1 mei 1960 zijn we als gezin, vader, moeder, zus en ik (Kornelis)
uit Rotterdam vertrokken naar Canada. Ik was toen 15 jaar, onze
bestemming was Winnipeg, Manitoba. We zijn daar gesponsord door de
Christian Reformed Church. Mijn vader was bakker van beroep en heeft
daar goed werk gehad. Mijn moeder kon zich niet aanpassen en wilde per
se weer naar Nederland. Dus??. na 5 jaren gingen we weer terug, helaas!
Canada is altijd in mijn gedachten blijven hangen en ik had mij
voorgenomen, dat ik vroeg of laat terug wilde naar dat grote, prachtige
land. Daar is het dan in 2002 van gekomen en Francine was daar wel voor
te vinden, zeker na een paar bezoeken aan Canada. Wij werken dus niet
in Canada, maar genieten van ons pensioen.
Lees meer: Ik vertrek naar?? Canada
Graag wil ik iets vertellen over wat in de oorlog veel indruk op mij heeft gemaakt.
Dat waren twee razzia?s.
De eerste betrof drie mensen. ?s Middags werden ze met nog veel anderen
uit hun huis gehaald en diezelfde nacht werden ze zonder pardon
doodgeschoten. Ik werkte toen als dienstbode in diezelfde straat.
Zoiets vergeet je nooit meer.
De tweede razzia maakte een nog veel grotere indruk op mij en gaf ook veel verdriet.
Op een zaterdag, in 1943, waren er groenen in de stad. Dat waren
soldaten die niets en niemand ontzagen. Er was angst en er dreigde
gevaar. Diezelfde nacht werden in Kampen alle predikanten uit hun
huizen gehaald. ?s Morgens ging ik met mijn ouders naar de kerk. Toen
we daar kwamen, stonden ons een paar ouderlingen op te wachten en ze
zeiden: ?Ga maar naar huis, want onze dominee Ramaker is vannacht
tijdens die razzia overleden.?
Lees meer: Razzia?s in Kampen