Ik schrijf dit commentaar de dag na de aanslag in Parijs, waarbij twaalf mensen op brute wijze zijn vermoord. Uit heel de wereld komen reacties. Juist omdat deze aanval van islamterroristen gericht was tegen een uiterst satirisch blad met vele spottende cartoons over alle godsdiensten en dus ook over de profeet Mohammed en de islam.

Nu is vrijheid van meningsuiting een groot goed. Laat daarover geen misverstand bestaan. En de islam en de Koran bevatten vele elementen van een harde godsdienst met wraakgedachten op iedere andersdenkende. Kijk maar naar IS. Duidelijk is ook dat het merendeel van de moslims absoluut niet die harde lijn voorstaat en zelfs afstand neemt van elke vorm van terreur.

Maar waar het Westen sterk opkomt voor vrijheid van meningsuiting, daar mag ook wel worden bedacht dat het zelf ook bloed aan de handen heeft: kruistochten, misbruik van de kerk in de Middeleeuwen, slavernij, de Tweede Wereldoorlog (met op de koppels van de Duitse soldaten Gott mit uns), het apartheidsdenken in Zuid-Afrika. Dat zijn toch ook allemaal vormen van terreur?

Op donderdag 13 november 2014 sprak de generale synode van de Protestantse Kerk over de notitie 'Brandpunten in de verkondiging'. Deze notitie wil een handreiking bieden aan predikanten, kerkenraden en gemeenten. Om die handreiking had de synode een jaar eerder gevraagd. Op verzoek van het moderamen hebben daarop dr. C. van der Kooi en dr. G. van den Brink de pen ter hand genomen.

De auteurs noemen vier punten die vandaag sterk in de verkondiging naar voren zouden moeten komen. Die punten staan tegenover evenzovele tendensen in onze cultuur. De eerste tendens is naturalisme: mensen willen niet meer weten van datgene wat boven de natuur uitgaat. Daartegenover moet de kerk pleiten voor eerbied jegens het scheppend werk van God.

‘Geld is macht’ moeten die jongens van Brinks geldtransport gedacht hebben. Lastig die staking. Als je het alleen maar in de krant leest valt het nog wel mee. Maar nu knal ik er onverwachts hard tegen aan. Het is oudejaarsdag. We leggen nog even een bezoek af bij Johan Frinsel, mijn oude baas. Op het parkeerterrein van het verzorgingshuis staat een oliebollenkraam. Goed idee. Maar we hebben geen contant geld bij ons. Wat te doen? Ik wilde het romantische ideetje niet zomaar laten varen. Nee, het moet.

Bezigt u bovenstaande woorden wel eens? Ik wel. Al weet ik natuurlijk heel goed dat dit een kwalijke vorm van slachtofferdenken is. Maar daarom denk ik het nog wel eens. Gek eigenlijk, we denken nooit zo als ons iets moois overkomt. Dan heet het ‘toeval’ of ‘geluk hebben’. Nét zo heidens.

Op het moment dat ik dit schrijf, is het heus raak. Manlief zit vanaf vandaag een aantal dagen in België. Hij was nog maar nauwelijks vertrokken of datgene waar ik oprecht fobisch voor ben deed zich voor in huis. De eerste signalen van een zich ontwikkelende, onafwendbare verstopping. Ergens ondergronds. Bij de ontdekking voelde ik onmiddellijk mijn bloeddruk stijgen (ook dat nog).