In onze gemeente vond in de afgelopen weken een gemeenteproject plaats. Zeven weken lang hebben we over het evangelie van Marcus gepraat, in de middagdienst daaraan vooraf werd in de preek aandacht besteed aan hetzelfde thema. Op één van de avonden kwam de vraag naar voren: Zijn wij klaar om Jezus te ontmoeten? Zijn we bang voor de dood? En zo ja, waarom?

Vorige maand kon je geen krant opslaan of er stond wel iets in over de ‘Levenseindekliniek’. Als je christen bent, weet je dat je leven in Gods hand is, Hij beslist over leven en dood. Daar zijn we het eigenlijk allemaal wel over eens.

In de Nieuwe Liberale Synagoge in Amsterdam staat op een van de muren gekalligrafeerd: ‘U heeft tien bewaarde berichten’. Zo’n herinnering kan geen kwaad. We lijken Gods geboden langzamerhand te vergeten. Een van Zijn berichten luidt: ‘u zult niet doodslaan’. We mogen ons gelukkig prijzen dat we in een rechtsstaat leven. De wet beschermt ons. Geweldenaars, moordenaars, mensen die ons naar het leven staan, worden nog steeds zwaar gestraft. Maar inmiddels komt het gevaar van een heel andere kant. Het doden gebeurt niet meer alleen doormoordenaars en geweldenaars maar vooral door nette, daarvoor opgeleide artsen. Waarom gebeurt dat? Het gebeurt omdat volgens de filosofie van de levenseindekliniek, ‘nu iedereen zelf mag bepalen waar de grens ligt’. En dan gaat het niet alleen over ons eigen leven, maar ook over nieuw leven. Wij gaan over het begin en het eind van het leven en de arts is daarbij tot onze dienst.

Het Jonas Daniel Meijerplein is een van m’n favoriete plekken in Amsterdam. Op dat plein, pal achter de grote synagoge staat het stoere standbeeld van de Dokwerker. Het is het symbool van de Februaristaking. Vorige week (25 februari) werd voor de vijfenzeventigste keer die unieke opstand herdacht. Op 2 februari 1941 nam de Amsterdamse beroepsbevolking het niet langer dat de Joden werden opgejaagd en gedeporteerd. Stratenmakers, vuilnisophalers, dokwerkers en anderen gingen met stokken en staven de Duitsers te lijf. Een ongelijk strijd natuurlijk, maar toch een morele overwinning. Wat een moed.

In onze noordelijke streken, die bovendien meer protestants zijn dan katholiek, is carnaval wat vreemd. Als u dit leest dan is het feest net weer achter de rug. Het stamt uit de tijd dat onze samenleving doordrenkt was van religiositeit. Óveral was religie, tot in de gildes aan toe. Ook carnaval betrof een religieus feest. Verschillende wetenschappers hebben geprobeerd carnaval te duiden. Waarom bestond dit? Het viel immers aardig uit de toon vergeleken met andere kerkelijke hoogtijdagen?

Carnaval was een feest waarbij alles werd omgekeerd. Een kind speelde voor bisschop. En er werd de spot gedreven met hooggeplaatsten, geestelijken en landheren. Mensen gedroegen zich een tijdje losbandig in seksueel en gewelddadig opzicht. Het gekke is dat carnaval, ondanks de spotternij, géén kritiek inhield op de gevestigde orde!