In Jezus Christus zijn al Gods beloften in vervulling gegaan. Uitsluitend door Hem zullen zij tot de volledige vervulling komen. Een groeiend aantal christenen ziet dat anders, zeker sinds de Tweede Wereldoorlog. Volgens hen is er in Gods heilsplan een blijvende plaats ingeruimd voor Israël. De één zegt dat God voor zijn volk nog verrassingen in petto heeft: een massale erkenning dat Jezus de Messias is (mogelijk met een terugkeer naar het land van de belofte). Een ander gelooft dat Gods volk duizend jaar in vrede zal leven in het land Israël, met Jeruzalem als de stad waar de Zoon van David koning zal zijn en de HERE in zijn tempel zal worden gediend. In die tijd zal er dank zij de knecht van de HERE (Israël) harmonie op heel de aarde zijn.

Het boek ‘Bijbels ABC’ beleefde de eerste druk in 1941. De tweede (herziene) druk was in 1966. Schrijver: K.H. Miskotte (1894-1976). Tijdens de Duitse bezetting schreef hij dit boek. Miskotte was van 1921 tot 1945 predikant in de Nederlandse Hervormde Kerk en van 1945 tot 1959 kerkelijk hoogleraar te Leiden, waar hij lesgaf in dogmatiek, ethiek, kerkrecht en zendingswetenschap.

Vanaf 1938 was Miskotte werkzaam als predikant in Amsterdam met accent op werken onder intellectuelen en kunstenaars. Hij schreef ‘Bijbels ABC’ als een cursus - zoals hijzelf in het woord vooraf bij de tweede druk schrijft – ‘over de grondlijnen, de kapitale begrippen die de bijbel eigen-zijn en hem onderscheiden van andere religieuze literatuur’. Hij schrijft geen dogmatiek in zakformaat. Ook geen dogmatiek voor leken. Hij richt zich in het boek op de taal van de Bijbel. Op geheel eigen wijze brengt hij de grondwoorden van de Bijbel op de lezer over. Hij spreekt in het boek zelf over de ‘geestelijke grammatica’ van de Schriften. Die wil hij doorgeven. Hij stelt de vraag of wij verstaan wat we lezen.

‘Zolang je bidt zal Hij je geven’ lijkt het motto te zijn van de veldslag tegen Amalek en zijn volk. Het is een heel dubbel verhaal. Eerst is het Mozes die Amalek overwint en dan is het Jozua. Eerst zal God Amalek van onder de hemel uitwissen en dan weer zal er een strijd van generatie op generatie zijn. Zo geschreven lijkt het alsof de armen van Mozes altijd opgeheven zullen moeten zijn om de strijd met Amalek van generatie op generatie te kunnen winnen totdat de zon definitief zal ondergaan. Het zal te maken hebben me de eeuwig durende broedertwist.

Sjoukje is nèt klaar met het ophangen van de was op het witte houten droogrek, als ik bij haar aanbel. Even later zitten we samen aan de koffie in de huiskamer aan de Lytse wei in Drogeham. Sinds haar man Anne Marten negen jaar geleden is overleden, woont ze hier samen met een van haar zoons. Het Kerkblad komt al jaren bij hen in de bus.

Vorig jaar werd Sjoukje getroffen door een foto van een prachtig kunstwerk, gemaakt door Jan Ties Sikkema uit Hoogeveen. De afbeelding en de omschrijving ervan raakten haar diep en omdat schilderen op porselein haar hobby is, besloot ze om de afbeelding over te nemen op een tegel en die over te schilderen. Nu prijkt deze mooie tegel in haar woonkamer.