Ketterij (3)
In het vorige artikel – enige tijd geleden - bespraken we de gnostiek als eerste uitdaging voor de kerk. Nu wenden we ons bij de tweede uitdaging tot ketter Marcion (ca.85-ca.160) die bij het vormen van zijn standpunten hier en daar van de wereld van het gnosticisme heeft gesnoept.
Ook hij is uitgesproken als het gaat over God en over wat passend christelijk gedrag is. En hij zag er niet tegenop zijn eigen Bijbel samen te stellen; heel wat bladzijden heeft hij eruit gescheurd. Wie was deze man die zó gedreven was en aanhang kreeg en een eigen kerk stichtte. Wat dreef hem dan? En waarom zou bisschop Polycarpus van Smyrna – nog onderricht ontvangen van de apostel Johannes! – deze Marcion hebben omschreven als ‘eerstgeborene van de Satan!’ en hem hebben geëxcommuniceerd?
Jarenlang liepen de kerken in de steden leeg en verdwenen er vele. De krimp was enorm. Wie had durven hopen op het wonder, dat er nieuwe christelijke gemeenschappen zouden komen? Wat is het mooi om te horen dat God dit gegeven heeft. Het roept verwondering op en het maakt nieuwsgierig: wat gebeurt daar nu precies? Waar kunnen wij van leren? Als er niks meer is, waar start je dan? Wat heb je nodig? Wie neemt het initiatief?
'Dat zwarte kousenkerkje verderop? Geen idee wie dat zijn. Een clubje mensen dat op zondag met hun auto’s hier het kerkplein vullen, zodat ik er lastig langs kan lopen als ik mijn hond uitlaat. Maar verder weet ik niks van ze', sprak de meneer bij wie Marjan zojuist had aangebeld voor een kleine enquête.
Is dat wel waar? We geloven toch een 'algemeen christelijke kerk'? Velen denken bij 'katholiek' direct aan Rome. Maar dat is niet terecht. We mogen een heel mooi, oud woord niet zomaar weggeven aan de paus.