De generale synode van Huizen/Nunspeet 2013 gaf het deputaatschap voor de eenheid van de gereformeerde belijders in Nederland de opdracht een gesprek op gang te brengen binnen het eigen kerkverband.

 

Wat was de aanleiding voor dit besluit? Op generale synodes komt soms aan het licht dat externe samenwerking die na onderzoek principieel (vanuit de Bijbel en de gereformeerde belijdenis) en kerkrechtelijk mogelijk blijkt, toch niet door de kerken gezamenlijk gedragen kan worden. Het zoeken van de eenheid met anderen (extern) botst dan met de onderlinge (interne) eenheid.

De ervaring leert dat deze spanningen juist toenemen als externe contacten een meer concrete gestalte aannemen (kanselruil, samenwerkingsgemeente). Directe aanleiding was deze keer een te nemen besluit ten aanzien van de afvaardiging van niet-christelijk-gereformeerde ambtsdragers (uit samenwerkingsgemeenten) naar onze kerkelijke vergaderingen.

Hoe deze spanningen ook beoordeeld moeten worden, het kan niet goed zijn wanneer over deze dingen nauwelijks nog met elkaar gesproken wordt, terwijl de spanningen rondom het nemen van concrete besluiten steeds weer openbaar komen. Daar wringt iets. Daarom is besloten dat de deputaten niet alleen met andere kerken zullen speken, maar ook een binnenkerkelijk gesprek in gang dienen te zetten.

Met het ouder worden ging zijn gezondheid gestaag achteruit.

Hij was dan ook al dik over de 80 jaar.

‘Hoe gaat het, broeder?’, was altijd mijn eerste vraag bij een ontmoeting.

Hij antwoordde dan steevast: ‘Ach, wat wil ik dominee, ik heb best veel moeten inleveren, maar ik klaag niet, want ik zit in de overuren.’

Daarmee bedoelde hij, dat hij de gemiddelde leeftijd van de Nederlander al behoorlijk was overschreden. En voor die overuren was hij God dankbaar.

 

Ontdekking, ontzag en overgave

Wat weerhoudt óns ervan om ons over te geven aan God? Een belangrijke vraag die gaat over onze weerstanden. In het vorige artikel kwam aan de orde dat die weerstanden in de kerk vaak niet goed in beeld zijn en onderschat worden. Verder kwam aan bod dat God van ons medewerking vraagt, doordat we ons bezinnen op onze concrete weerstanden en deze allereerst maar eens simpelweg erkennen.

In dit artikel zal het gaan over het feit dat die weerstanden vaak te maken hebben met onze sterke kanten. En de vraag: wat helpt om die weerstanden te ‘ondermijnen’? Daarbij gaat het ondermeer om  (h)erkenning, ontzag en Jezus volgen.

De mens heeft sinds de zondeval ervoor gekozen autonoom door het leven te gaan, zonder Gods leiding en verbinding. Maar dat is hem allerminst goed bekomen. Sindsdien is het leven op aarde, zo lijkt het, in een vrije val terecht gekomen. Prooi van kwade machten waardoor opgroeien en persoonlijke ontwikkeling, zonder verbinding met God ook nog, bepaald geen sinecure is. Opgroeiend in een wereld waar aan liefde en wijsheid grondig gebrek is besluit elk mens al vroeg in zijn leven: ‘Ik moet mezelf op de één of andere manier zien te redden. Om zélf te zorgen voor houvast, waardering of geluk. Of macht.’

De Heidelbergse Catechismus is een van de belangrijkste geloofsbelijdenissen en leerboeken van het gereformeerd protestantisme. Hij vat in vraag-en-antwoordvorm betrouwbaar de boodschap van de Heilige Schrift samen. Indrukwekkend is direct al het begin, dat spreekt over 'uw enige troost, zowel in leven als in sterven'. De belijdenis van het eerste antwoord wordt in het vervolg verder uitgewerkt. Dat gebeurt vaak in kernachtige formuleringen.

Ter gelegenheid van het 450-jarig bestaan van dit kostbaar kleinood is in 2013 een lijvig handboek verschenen. Dit boek handelt over de geschiedenis en de theologie van de catechismus en over zijn functie in de praktijk van het kerkelijk leven. Maar liefst zesendertig auteurs uit binnen- en buitenland hebben aan dit project meegewerkt.

Ik was nog maar kort in mijn eerste gemeente. Meestal maakte ik 's maandags en 's dinsdags de exegese van mijn preken voor de komende zondag. Van de Catechismuspreek wist ik van tevoren over welke zondag het zou gaan. Dat was een plus. Voor de vrije stof zou het deze keer gaan over Filipp. 4: 13: 'Ik vermag alle dingen in Hem, die mij kracht geeft!' Wat een mooie tekst.

Maar ik kreeg niets op papier. Vrijdag maakte ik eerst de Catechismuspreek klaar. Dat ging. Maar ik kreeg zaterdag geen zin uitgeschreven over die andere mooie tekst. Toch móest het die worden. Iets dreef mij daartoe. Bij de koffie, het middag- en avondeten vroeg mijn vrouw, hoe het met de preek stond. Mijn antwoord was: 'Ik heb er nog niets van!' Dat was voor mij heel ongewoon. Altijd had ik mijn twee preken om een uur of vijf, zes klaar. Er volgde dan een rustige zaterdagavond voor mijn vrouw en mijzelf. Geen spanning voor de komende zondag, want alles lag klaar. Dit keer dus niet.

Commentaar

  • Rust 2025-05-10 07:24:12

    Een aantal (grote) bedrijven heeft er in de afgelopen jaren voor gekozen om een vierdaagse...

  • Bevrijding en vrede – wij gedenken 2025-04-25 08:13:45

    Dit nummer verschijnt kort voor de officiële dodenherdenking – met de kransleggingen op de Dam in...

  • Voorjaar 2025-04-12 09:38:55

    Het kan niemand ontgaan zijn, het voorjaar hangt in de lucht. Heerlijk om weer even in het...

  • Veertig dagen Paaspodcast en Spotify 2025-03-28 18:37:35

    Nog een paar weken en dan vieren we opnieuw het Paasfeest. Dat betekent dat we voor wat betreft...