Zijn wij ons brein?
In 2013 verscheen in het Nederlands een verzameling essays van de filosoof C.S. Lewis (1898 – 1963) in de bundel De zeebries der eeuwen. De opstellen zijn geschreven tussen 1941 en 1963 en allerminst gedateerd. Twee artikelen verrasten mij met name, getiteld ‘Bulvarisme’ en ‘Wonderen’. Het zou een repliek kunnen zijn op bijvoorbeeld de stellingname van hersenwetenschapper Dick Swaab in zijn boek Wij zijn ons brein(2010), ware het niet dat Lewis al dood was voordat Swaab hiermee kwam.
Swaab stelt dat ons denken, reageren en beslissen uitsluitend bepaald worden door natuurkundige en chemische processen in onze hersenen. We hebben geen hersenen, we zijn onze hersenen. Vrije wil bestaat waarschijnlijk niet of nauwelijks. Zijn filosofie wordt ‘deterministisch’ genoemd, dat wil zeggen dat wij mensen geen vrije wil hebben maar (chemisch) worden aangestuurd. Zijn theorie is ook ‘materialistisch’. Dat betekent dat alles (ook bewustzijn, geest) verklaard kan worden vanuit de werking van materie.