Aperiatur terra
Als je zoekt naar een schilderij over Kerst, denk je al snel aan
Middeleeuwse voorstellingen, waarin Christus met Jozef en Maria in een
stal wordt afgebeeld.Deze schilderijen zitten vaak vol verrassende symboliek, waarin gebeurtenissen uit de Bijbelse traditie verbonden worden met verhalen en taferelen uit de tijd waarin ze gemaakt zijn. Hierbij moeten we ons realiseren dat in de Middeleeuwen kunst meestal in opdracht van de kerk werd gemaakt. Een directe verwijzing naar Bijbelverhalen lag daarbij voor de hand, temeer omdat de meeste mensen niet konden lezen en op die manier aanschouwelijk onderwijs kregen.
In onze geseculariseerde maatschappij staat, althans in de hoofdstromingen van de beeldende kunst, niet God, maar de mens centraal. In de hedendaagse kunst wordt uitdrukking gegeven aan ervaringen met of aan een interpretatie van de wereld waarin wij leven. Toch zien we, als reactie op het oprukkende kapitalisme en consumentisme, zowel in de maatschappij als in de beeldende kunst, ook nieuwe spirituele bewegingen opkomen, die verwijzen naar een werkelijkheid die buiten onze waarneembare wereld ligt.
Anselm Kiefer
Een voorbeeld van zo?n spirituele visie is te zien in een boeiend schilderij waar ik in dit artikel iets over wil zeggen. Het heet ?Aperiatur terra? en is gemaakt door de Duitse beeldhouwer en schilder Anselm Kiefer (geboren in 1945 in Duitsland en thans woonachtig in Frankrijk).
De stronk waarop het bloemwerk staat, symboliseert de tronk van Isa? waaruit een scheut voortkomt. 
Het is 24 december 1943. Het is nog vroeg in de morgen. In een straat
in Amsterdam is geen sterveling te zien. Het is stil en de
sneeuwvlokken spelen hun koude winterspel. Maar dan, plotseling, wordt
de stilte wreed doorbroken. Een Duitse patrouille rijdt de straat in en
stopt voor ??n van de huizen. Soldaten springen uit de wagen en bonzen
op de voordeur. Er wordt geschreeuwd en gevloekt maar er wordt niet
open gedaan. Even verderop wordt wel voorzichtig een deur geopend en
daar tegenover verschijnt een gezicht van achter het gordijn. Enkele
mensen kijken angstig en verschrikt naar wat er in hun straat gebeurt.
Dit is een razzia. De soldaten breken met bruut geweld de deur open en
stormen de trap op. Er wordt gegild en geschreeuwd en even later staat
een hele familie op straat. De buren kennen dit joodse gezin. 
Het is bijna kerst. Voor mij eindelijk weer de periode waarin ik de
Messiah ?legaal? grijs kan draaien. De Messiah heeft voor mij een
bijzondere lading, in 2004 werd bij mij een ongeneeslijke hersentumor
geconstateerd. Mijn toekomst was weg. In de Messiah van Georg Friedrich
Händel vind ik hoop.
Onze maatschappij drijft op netwerken. Letterlijk onder of boven de
grond is ons huis en ons leven verbonden met tal van bedrijven,
instanties en medemensen. Via de computer kan dat tot in het oneindige
worden doorgetrokken. Bedrijven bestaan voor een deel bij de gratie van
netwerken. Geen wonder dat ze goed zorgen voor hun ?relaties?. Op die
manier blijf je op de hoogte en leer je van ontwikkelingen; blijf je
betrokken bij wat gedaan kan en moet worden. Zo sleep je werk in de
wacht. We spreken over het ?old boys network?, wanneer het gaat om het
vinden van geschikte kandidaten voor het invullen van zgn. topfuncties.
Steeds meer christenen gaan het belang inzien van netwerken. Het is de
manier waarop zij hun christen-zijn vorm geven nl. open en betrokken op
andere christenen en op de wereld. Met als doel: Gods Koninkrijk
zichtbaar te maken en te doen baanbreken in een gebroken wereld. Er
zijn er steeds meer die zich een netwerkchristen zouden kunnen noemen.
Misschien u en jij wel.