ImageDe laatste tijd gaan er steeds meer predikanten met emeritaat. Hoe wordt hun pensioen geregeld en is daar genoeg geld voor beschikbaar? De heer C. van Beveren, penningmeester van de Emerituskas geeft hierover in dit artikel uitleg.

De laatste zin van de beroepsbrief die door de kerkenraad aan een beroepen predikant gezonden wordt luidt: ?Tenslotte garandeert de kerkenraad u de door de generale synode vastgestelde uitkering naar art. 13 K.O bij eventuele emeritaatverlening, tijdens uw dienst en aan uw gezin bij uw overlijden alhier?.
De emerituspredikant behoudt de eer en de naam van dienaar des Woords. Het ambt van dienaar des Woords is een ambt voor het leven. Wanneer de uitoefening van het ambt bezwaarlijk is geworden, betekent dat niet dat het ambt daardoor zou vervallen. Een emerituspredikant is dus een volwaardig predikant van de Christelijke Gereformeerde Kerken in Nederland en blijft als zodanig ook verbonden aan een van de plaatselijke kerken. De zorgplicht voor emerituspredikanten, predikantsweduwen en ?wezen blijft ook berusten bij deze plaatselijke kerk. De uitvoering van deze zorgplicht wordt in onze kerken toevertrouwd aan de deputaten emeritikas. In gezamenlijkheid wordt de zorgplicht ingevuld, dat wordt ook wel aangeduid als het ?verzorgingsprincipe?.

De vraag kan gesteld worden of de toepassing van dit principe in de toekomst wel haalbaar is. Meer en meer gaan er, van zowel kerkenraden, individuele leden als predikanten, stemmen op om over te stappen op een (individueel) premiestelsel.

ImageGeroemd werd en wordt Calvijn. Op de achterflap van het hieronder te bespreken boek wordt opgemerkt dat deze reformator naast waardering ook ongemak oproept. Een aantal ?wrijfpunten? wordt in deze uitgave aan de orde gesteld.

Op 27 april van dit jaar belegde de Protestantse Theologische Universiteit (PThU) te Kampen een studiedag onder de titel Het calvinistisch ongemak. De op die dag gehouden lezingen vinden we meer of minder bewerkt terug in het boek met dezelfde titel. Waar ?schuurt? het nou tussen ons en Calvijn (ongemak) en op welke terreinen daagt die 500 jaar geleden geboren kerkhervormer ons nu uit (provocator)? In vijftien bijdragen wordt op die vraag ingegaan. De meeste auteurs hebben binding met de PThU (PKN).

Het boek kent twee delen. Deel I gaat in op de openingszin van de Institutie van Calvijn die handelt over Godskennis en zelfkennis. Deel II gaat over de ethiek van Calvijn, zijn invloed op kerk en maatschappij.

ImageMijn zuster van 76 lijdt aan dementie, een late vorm van alzheimer. Bij die vorm gaat de ziekte meestal langzaam. Bovendien krijgt ze medicijnen die remmend werken. Toch is het een vreselijke ziekte die onafwendbaar het geheugen steeds meer aantast. Dat weet mijn zuster maar al te goed. Dat is pijnlijk voor haar, maar ook voor haar kinderen en kleinkinderen en andere familieleden.

Vroege alzheimer is nog veel erger. Als je nog betrekkelijk jong bent, gaat de ziekte snel. Wie dat in de familie of kennissenkring niet heeft meegemaakt, kan er mee kennismaken door de roman van Lisa Genova die in 2009 in een Nederlandse vertaling verscheen. De Nederlandse titel van deze roman is: Ik mis mezelf. Hij is vertaald door Mari?tte van Gelder en verscheen bij Mistral in Amsterdam, onder ISBN 978 90 499 5106 1, voor de prijs van prijs ? 17,95.

Symptomen
De hoofdpersoon is de vijftigjarige Alice Howard professor in de psychologie aan de beroem-de Harvard universiteit. Ook haar man John doceert aan diezelfde universiteit. Alice en John schreven samen een lijvig wetenschappelijk boek onder de titel Van molecuul tot geest.
Het verhaal begint ermee dat John nodig weg moet, maar zijn bril niet kan vinden, zoals zo vaak. Alice vindt de bril en beseft dat ook zij soms niet meer weet waar ze dingen heeft gela-ten. Maar dat is niet verontrustend.
Verontrustend vindt ze wel dat ze tijdens een lezing niet meer op een belangrijk woord voor haar betoog kan komen. Ze redt zich uit de situatie, maar het geeft haar een onbehaaglijk gevoel.

ImageDs. Gerrit van de Groep ging op 1 augustus met emeritaat. Een afscheidssamenkomst staat op 29 augustus gepland en de afscheidsdienst op 30 augustus ?s morgens. De Heerdense pastor kijkt met dankbaarheid terug op de 33 jaar die hij in de kerken mocht werken. Reden voor een interview.
Ds. Van de Groep wilde ooit visser worden. Het water boeit hem nog altijd. Daarom gaat hij nog steeds in de vakantie graag varen. Hij mag dan al 33 jaar weg zijn uit zijn geboortedorp Bunschoten, zijn liefde voor het water verraadt nog altijd zijn afkomst.
Visser zou hij echter niet worden. Van de Groep begon op een belastingkantoor in Amersfoort en  werkte vervolgens zo?n acht jaar bij de AMRO-bank in Hilversum, waar hij de leiding had over een jonge club mensen. Daar leerde hij veel.
Toen Van de Groep en zijn vrouw al vier kinderen hadden, kwam bij hem de overtuiging dat hij predikant moest worden. Dus toch visser, maar dan van mensen. Naast zijn werk bekwaamde hij zich in de theologie, via de zogenaamde ?artikel 8?-route, een mogelijkheid die de kerkorde geeft predikant te worden op singuliere gaven, dus zonder ?Apeldoorn?.
?Maar ik heb de hele lesstof van Apeldoorn wel zo?n beetje gehad hoor?, zegt Van de Groep. ?Dat wilde ik ook. Ik wilde goed voorbereid de kansel op.? Hij kijkt met vreugde terug op de lessen die hij kreeg van onder meer de predikanten Den Butter, Westerink, Biesma sr. en Brons sr.
Zijn vrouw werkte ondertussen in de psychiatrie en het ziekenhuis. ?Middelijkerwijs heb ik door haar de opleiding kunnen doen. Doordat zij werkte, kon ik me op mijn studie concentreren. We waren dus al heel modern, met de vrouw als kostwinner?, constateert hij lachend.

Meestal geef ik aan het eind van een boekbespreking aan wat ik van het boek vind. Nu start ik er mee: ?God en Psyche? is een erg mooi boek!
Herman M.van Praag is emeritus hoogleraar psychiatrie. En ? gezien ??n van de ondertitels ? van joodse afkomst.

Het boek heeft weliswaar als hoofdthema de redelijkheid van het geloven maar de schrijver heeft zoveel kennis in huis dat we niet minder dan acht ?excursies? krijgen voorgeschoteld waarin hij, als psychiater, ingaat op zaken die ook theologen en gelovigen bezighouden. Hij behandelt openbaring en ervaring van God. Bespreekt zijn visie op ziel, geest en brein. Stelt de vraag (en beantwoordt die) of God wreed is. Zegt behartenswaardige woorden over verstarring in vormen van het jodendom die ??n op ??n zijn over te zetten op vormen van het christendom. Mijn conclusie tijdens en na het lezen was: wat ben ik blij dat deze man de moeite heeft genomen zijn gedachten en opvattingen aan het papier toe te vertrouwen. Niet in de eerste plaats omdat ik het in alles met hem eens ben (hij heeft een eigen stijl van Bijbeluitleg) maar wel vanwege het feit dat dit boek me helpt na te denken over thema?s als ?geloof en wetenschap?, ?geloof en psyche?, ?religie en depressie?, jodenhaat, psychische ziektebeelden in de Bijbel, ?intelligent design en evolutie?. Boeiend om een psychiater te beluisteren over Saul (die heeft waarschijnlijk last van het syndroom van de aangeleerde hopeloosheid) en Job (waar rouwt Job over?).

Commentaar

  • Horrorgezinnen 2024-08-31 08:28:17

    Wat een pijnlijke vertoning op de onlangs gehouden democratische conventie in Chicago. Niet ver...

  • De kerk met reces? 2024-08-16 14:24:12

    Daags na mijn verjaardag in juni zijn mijn man en ik er tussenuit gepiept. Eigenlijk hebben we te...

  • Zingen in de eredienst (2) 2024-07-25 18:25:50

    Vorig jaar schreef ik over het zingen van psalmen en liederen in de eredienst. Iemand sprak me...

  • Verslavingen 2024-07-12 17:57:04

    Ruim een op de vijftien jongeren gokt weleens online, zo blijkt uit een onderzoek van het...