Wanneer je zondags in de kerk zit en ziet de kerkenraad zonder predikant, kandidaat of student binnenkomen, dan weet je het weer: we hebben een leesdienst. (Merkwaardige benaming eigenlijk. Wat is nou ten  principale het verschil tussen een dienst waarin een ouderling leiding geeft of waarin een predikant voorgaat? )

Een van de kerkenraadsleden heeft een groen boekje in zijn hand, waaruit hij een preek heeft gekozen opdat de bediening van het Woord van God doorgaat. En om dat groene boekje gaat het mij. Iedere maand verschijnt er een nieuw exemplaar met hierin vier preken van predikanten uit de breedte onze kerken.

Het fundament voor de toren van de Nieuwe Kerk aan de Dam in Amsterdam ligt er al eeuwen. Maar de toren kwam er nooit. Waarom niet? Een van de theorieën is dat de regenten niet wilden dat de Nieuwe Kerk boven het naastgelegen Stadhuis (het tegenwoordige paleis op de Dam) uit zou stijgen. De regenten wilden niet overruled worden door de kerk. De verhouding tussen kerk en staat is er altijd een van spanning geweest, soms lichte spanning, soms hoogspanning.

In het Nederlands Dagblad van 21 februari 2015 stond een artikel over ‘leren profeteren’. Blijkbaar kun je ‘oefenen met profetie’. Gezegd werd dat je door profetie toegang kunt krijgen tot Gods manier van denken.

Deze manier van denken komt ook in onze kerk voor, onder andere via Nederland Zoekt. Ook in onze eigen gemeente wil men meer aandacht voor profetie in de kerkdiensten. Een vorm van profeteren was ik al eerder tegen gekomen in de zogenaamde ‘ministry-gebeden’. Daarbij gaan twee mensen om een derde staan, ze leggen de handen op diens schouder of hoofd en geven dan aan die derde woorden van God door als een openbaring van God.

Nu kom ik inderdaad in de Bijbel wel iets tegen als een ‘profetenschool’ (bijvoorbeeld 1 Koningen 5:22). In het Nieuwe Testament wordt in 1 Korinthe 14 gesproken over de mogelijkheid van profetie in de erediensten. In onze gemeente wordt dan wel eens gezegd: ‘Als je in de eredienst geen profetie toelaat, dan sta je de Heilige Geest tegen.’

Dat is nogal wat!

Onze kerken kennen een deputaatschap dat zich inzet voor de bevordering van de eenheid tussen gereformeerde belijders in Nederland. De deputaten verzetten veel werk. Ze spreken met vertegenwoordigers uit diverse kerken in ons land waarmee wij ons op een of andere manier verbonden weten.

Dit past binnen het patroon van het evangelie. De eenheid van de kerk van Christus moet ook zichtbaar worden, tot eer van God en ten dienste van zijn koninkrijk. Daarom zoekt ons kerkverband naar eenheid met iedere kerk die staat op het fundament waarop ook wij staan: Schrift en belijdenis. De opdracht daartoe geldt landelijk en plaatselijk.

Maar de eenheid die wij als kerken zoeken met bijvoorbeeld de Gereformeerde Kerken (vrijgemaakt) kan druk zetten op de eenheid in het eigen kerkverband. Tijdens de generale synode 2013 is daarover uitvoerig gesproken.

Daarom heeft deze synode aan deputaten 'eenheid' de opdracht meegegeven dat zij ook het gesprek over eenheid binnen ons eigen kerkverband moet bevorderen. Deputaten hebben die opdracht opgenomen. Ze vinden het belangrijk dat dit gesprek allereerst tijdens de vergaderingen van de classes op gang komt. Daar wordt de eenheid tussen classisgemeenten niet altijd duidelijk ervaren. Soms staat ze zelfs onder druk.

Daarom hebben deputaten eenheid op woensdag 28 januari jl. in Nunspeet in de Oenenburgkerk de broeders bijeengeroepen die aangewezen zijn leiding te geven aan de voorjaarsvergadering van hun classis. Ze kregen een aantal vragen voorgelegd over eenheid binnen hun classis en wat de basis daarvan zou moeten zijn. Ook of zij een begaanbare weg zien in het spanningsveld waarin enerzijds de roep klinkt om eenwording met bijvoorbeeld de Gereformeerde Kerken (vrijgemaakt) en anderzijds de opdracht de onderlinge eenheid binnen het kerkverband te bewaren.

Menselijk gesproken is die weg er niet. Als we vasthouden aan onze eigen menselijke overwegingen lopen we vast. Dat gebeurt naar de ene en naar de andere kant toe: als we ons laten leiden door het 'ideaal' van eenheid alleen, maar ook als we ons laten leiden door verleden en traditie alleen. Werkelijke eenheid, in het ware geloof en gehoorzaamheid aan het Woord, kan niet anders dan een gave in Christus zijn, die we in dankbaarheid mogen en dan ook moeten aanvaarden. We hopen op een goed gesprek binnen de classisvergaderingen. In biddend opzien …

D. J. Steensma, Feanwâlden