Dankdag met Psalm 104

Dit jaar willen we in het nummer voor Dankdag stil staan bij Psalm 104. Een Psalm waarin het gaat over de schepping en waarin de Schepper bezongen wordt. We doen dit door in drie artikelen aandacht te geven aan: God die geloofd en gedankt wordt als de Schepper, als de onderhouder van zijn schepping en als de vernieuwer van de schepping.

Hoe vaak verwonderen wij ons over de schepping? Er is de laatste jaren eindeloos gediscussieerd over schepping en evolutie. Maar dat is een wat klinische discussie waarin maar weinig ruimte is voor verwondering over de schepping. Verwondering over de schitterende complexiteit van de schepping die zo bijzonder mooi in elkaar zit. Als we zo met verwondering naar de schepping kijken, dan komen we op toonhoogte met Psalm 104 waarin God als de Schepper van hemel en aarde geloofd, geprezen en gedankt wordt.

Toen wij vroeger van Amsterdam naar mijn oom en tante in Hilversum reden, kwamen we bij de mosterdfabriek in Diemen langs een groot bord waarop stond: ‘Hier haalt Abraham de mosterd’. Het is niet bekend waar de uitdrukking ‘Hij weet waar Abraham de mosterd haalt’ vandaan komt. Mogelijk is het woord mosterd afgeleid van mutsaard, dat kan verwijzen naar de brandstapel voor Abrahams offer in Genesis 22.  Het is ook mogelijk dat Abraham een veelvoorkomende jongensnaam was en dat die Abraham om een boodschap gestuurd wordt. De uitdrukking betekent dat je iemand niets wijs kan maken.

Ineens die zin in vers 35 van Psalm 104: Zondaars zullen van de aardbodem verdwijnen, onrechtvaardigen zullen niet meer bestaan. Waarom? Er is toch ergens dreiging in deze psalm!

We voelen het: de oerzee (v.6) die alles overdekt – tot boven de bergen! – en die als in de dagen van de schepping be-HEER-st wordt. We zien hem: Leviatan (v.26), het zeemonster dat angst inboezemt en dat gemaakt blijkt tot een badeendje. Om mee te spelen notabene.

Het prachtige van de schepping komt naar voren in deze psalm terwijl vernietigende machten en krachten door de Schepper onder de duim werden en worden gehouden.

Psalm 23 is misschien wel de bekendste psalm uit de Bijbel. Iemand heeft eens gezegd dat deze psalm door de eeuwen heen meer troost heeft gegeven dan alle dokters samen. Dat zou best wel eens kunnen.

Koning David typeert de Here God hier als zijn Herder. Dat is nogal wat. In onze tijd kijken we vaak wat neerbuigend en sentimenteel neer op ‘die herdertjes die lagen te wachten in de nacht’. Het lijkt een heerlijk ontspannen beroep. Lekker rustig op de Drentse hei of lopend door de stad Groningen met je kudde. In de tijd van David echter lag dat anders. De herders van toen stonden hun mannetje. Ze waren gewapend met een stok, een staf en een slinger. We lezen dat de jonge David daar al goed mee overweg kan. De stok is niets minder dan een dikke eikenhouten knots. Daar ga je de vijandelijke dieren en andere rovers mee te lijf. De staf is bijna twee meter lang en heeft aan één kant een krom uiteinde als een soort haak. Aan de andere kant is er in het hout een uitholling gemaakt. Daar kun je een steentje of een kluitje aarde in leggen en met een zwaai gooi je dat dan naar een schaap zodat die weer gehoorzaamt. Zo hou je de kudde bij elkaar en op de juiste weg.