Donderdag 20 juli was een bijzondere avond, in meerdere opzichten. Het was de avond waarop drs. Martien van Keulen de een-na-laatste stap zette op zijn weg naar het predikantschap. Daarvoor kwam de classis bijeen in Drogeham. Naast de afgevaardigden waren er ook familieleden én leden van de gemeente Drogeham aanwezig om getuige te zijn van deze gebeurtenis.

De predikant van de roepende kerk, ds. Herbert Meerveld, opent de vergadering door iedereen welkom te heten. Hij leest een gedeelte van Davids psalm uit 1 Kronieken 16 en mediteert over de trouw van God. Wij worden, samen met alle volken, opgeroepen om God groot te maken om die trouw van Hem. We zingen psalm 118, vers 1 en 10 waarna ds. Meerveld voorgaat in gebed.

Bij geval kreeg ik het boek De orthodoxe ketter en andere onmogelijke verhalen van Peter Rollins in handen. Dat boek verscheen in 2016, ook bij Skandalon. Hij noemt zijn 33 verhalen moderne gelijkenissen. Soms gebruikt hij Jezus’ gelijkenissen op eigenzinnige wijze, maar meestal maakt hij een eigen verhaal. Hij voorziet al zijn verhalen van een kort commentaar.

Waarom schreef hij dit boek? De wereld wordt overspoeld met teksten die de waarheid van het geloof helder, bondig en licht verteerbaar willen maken. Rollins wil echter duidelijk maken dat het geloof niet eenvoudig en verstaanbaar is. Dat blijkt ook uit de gelijkenissen (parabels) van Jezus. Ze zijn bedoeld om onze kijk op de wereld te transformeren en zo de werkelijkheid zelf te veranderen. In veel religieuze communicatie wordt alleen maar naar de boodschap geluisterd, terwijl het in het christelijk geloof om daadwerkelijke verandering gaat.

Dit boek is het eerste van Tim Keller en verscheen in 1989 onder de titel Ministries of Mercy. Nu pas verschijnt de Nederlandse vertaling. Het boek wordt uitgegeven door Van Wijnen te Franeker. Het is een liefdevol, instructief en motiverend boek over barmhartigheid.  

Het boek bestaat uit twee delen: een principieel en een praktisch deel. In het eerste deel beschrijft Keller de bijbelse grondlijnen van barmhartigheid met als uitgangspunt de gelijkenis van de barmhartige Samaritaan. Met deze gelijkenis leert Jezus dat de zorg voor de armen tot het wezen van het christen-zijn hoort, dat de naaste iedereen in nood kan zijn, zelfs een vijand en dat het niet genoeg is te wéten wat je plicht is, maar datGod wil dat wij barmhartigheid tónen. Want geestelijk gesproken liggen wij allemaal hulpeloos, blut en stervend langs de weg. Jezus, die van nature onze vijand is, die ons niets verplicht is, stopt toch voor ons, geeft ons van zijn geestelijke rijkdommen en redt ons. De diepste motivatie om barmhartig te zijn, is dan ook, dat God uit genade in Christus barmhartig voor ons was en is.

Om welke reden dan ook

Rabbi Hillel had voor de traditionele praktijk van echtscheiding in zijn dagen geen goed woord over. Hij introduceerde een nieuwe echtscheidingswet. Deze wet werd op een gegeven moment gemeengoed. Jezus noemt deze wet in het evangelie van Matteüs, en wijst haar af.

Hillel stelde dat de geldende echtscheidingswet de hebzucht van de man in de kaart speelde. Bovendien was de bewijslast vaak moeilijk als iemand zijn vrouw wilde beschuldigen van overspel. Ook was een dergelijk publieke rechtszaak, waarin de schuldvraag centraal stond, voor alle partijen een beschamend gebeuren. Hillel wilde daarvan af en introduceerde een nieuwe wet, die gebaseerd was op zijn uitleg van Deuteronomium 24.

Hillel was een beroemd schriftuitlegger, die nauwkeurig wilde aansluiten bij de schrifttekst. Hij was echt geen vrijdenker toen hij een ruimere scheidingspraktijk voorstond. Zijn aandacht voor de tekst blijkt bijvoorbeeld hieruit dat volgens hem alleen de man een scheidingsakte mocht schrijven, en de vrouw niet. Deuteronomium 24 noemt toch alleen wat een man mag doen?