Onze westerse maatschappij is in de afgelopen decennia in rap tempo veranderd. Konden we halverwege de vorige eeuw nog spreken van een ‘christelijke’ samenleving, vandaag de dag is daar maar weinig van over. Natuurlijk heeft dat ook z’n gevolgen voor de plaats van de kerk in de samenleving. Het is daarom niet verwonderlijk dat vandaag de dag er stevig nagedacht wordt over de vraag wat het betekent om kerk te zijn. Hoe ben je kerk in een seculiere samenleving?

 

Een belangrijk aspect van deze herbezinning is het nadenken over ambten en leiders binnen de christelijke gemeente. Eeuwenlang zijn we gewend geweest om onze kerken te laten leiden door de predikanten, ouderlingen en diakenen, maar steeds meer klinkt de roep om hier opnieuw over na te denken. Principiële overwegingen kunnen hier aanleiding toe geven, maar ook heel praktische, zoals bijvoorbeeld de constatering dat het steeds lastiger wordt om de vacatures te vervullen. Onvermijdelijk komt in een dergelijk bezinning ook de vraag naar boven waarom we eigenlijk ambten hebben binnen de gemeente.

Hoi,

Ze zeggen dat ik Els heet. Tja, dat zal dan wel, maar ik voel mij meer een Moniek eigenlijk.

Hoewel, ook dat weet ik niet zeker. Ik? Ik ben een BLB-er. En als BLB-er weet je niets. Helemaal niets. Dus zit ik behoorlijk in de knoop.

Gerda Leene werkt voor de organisatie ‘Terwille’ in Groningen. Afgelopen zomer heeft ze in Frankrijk gewoond, op de boerderij ‘Het gewone leven’, een opvangmogelijkheid voor meisjes en vrouwen die uit de prostitutie stappen. Gerda, lid van de kerk van Delfzijl, vertelt:

'Sinds drie jaar werk ik bij Terwille, een GGZ- instelling voor verslavingszorg in Noord-, Oost- en Midden-Nederland. Er wordt gewerkt vanuit een Bijbelse basis met als visie dat ieder mens is bestemd om vrij te zijn. Hulp wordt op allerlei manieren geboden: individuele behandeling,  deeltijdbehandeling,  online hulp, begeleiding thuis bij praktische zaken en dagbesteding. Daarnaast speelt voorlichting geven op scholen een grote rol en wordt er ook in gevangenissen behandeling aangeboden.

John Knox is de Hervormer van Schotland. Hij is onder ons nauwelijks bekend. Dat wordt anders voor de lezer van deze boeiend geschreven en gemakkelijk te lezen roman. Ik kwam onder de indruk van het veelbewogen leven van deze evangeliedienaar; een man met een slechte gezondheid, maar met een geweldig doorzettingsvermogen. Ogenschijnlijk was hij voor niemand bang, maar de werkelijkheid was anders. Toch deed hij ongelooflijke dingen, door de kracht van het geloof en in het vertrouwen dat God zijn werk deed door hem.

Wie hoor je vandaag de dag onder protestanten over ketters en ketterij spreken? We ademen het postmodernisme: van ‘waarheid bestaat niet’ tot ‘ieder mens heeft zijn of haar eigen waarheid’. Met de opmerking ‘dat is jouw mening’ wordt een serieus gesprek vermeden of om zeep geholpen.
En wie geeft degene die recht in de leer meent te zijn het recht om een ander voor dwaler of ketter uit te maken? Kan die ketter of dwaler zich niet rustig keren tegen die beschuldigen en de orthodoxie voor ketterij uitmaken? Volgens de toenmalige paus Leo X was Luther een ketter en de hervormer werd geëxcommuniceerd, dat wil zeggen afgesneden van de rooms-katholieke kerk. Zo’n vijfhonderd jaar later keek paus Benedictus XVI er anders tegenaan: Luther wilde de kerk enkel zuiveren van kwalijke praktijken.
Het kan verkeren: als ketter op de brandstapel op 30 mei 1431 en door paus Benedictus XV heilig verklaard op 16 mei 1920. We hebben het over Jeanne d’Arc, de maagd van Orleans, menig postzegel uit Frankrijk sierend. Door de meeste Fransen geëerd vanwege haar gewapende vaderlandsliefde en minder vanwege de hemelse stemmen waardoor zij zich liet leiden. Maar toch: van ketter tot heilige. Wie bepaalt wat ketters is?

Commentaar

  • Post 2024-04-06 07:36:05

    De laatste tijd valt het mee, maar het komt regelmatig voor dat de post wat vertraging heeft....

  • Lijdenstijd 2024-03-23 18:53:26

    Met de lijdenstijd lijkt onze samenleving niet uit de voeten te kunnen. Hoe anders is dat met...

  • Leipzig en Navalny 2024-03-07 19:01:01

    Vorige week waren mijn vrouw en ik een paar dagen in het voormalige Oost-Duitsland op bezoek bij...

  • Convent 2024-02-22 17:59:53

    Het kan je haast niet ontgaan zijn. Het convent dat op DV 20 april 2024 door deputaten...