Op 31 oktober 1517 spijkerde Maarten Luther de 95 stellingen aan de deur van de slotkapel van Wittenberg. Op dat moment had hij er geen enkel besef van wat de gevolgen van deze daad op de langere termijn zouden zijn. Inmiddels zijn we bijna vijf eeuwen verder. Wat weten wij, de geestelijke nazaten, eigenlijk nog over de begintijd? Gelukkig helpen historici ons een handje.

Vijfhonderd jaar Reformatie, zo’n herdenking doe je niet zo maar even. Daar is een flinke aanloop voor nodig. Daar is veel organisatie voor nodig. In 2009 werd er al een internationale organisatie voor de herdenking in het leven geroepen, Refo500. Deze stichting ontplooit een scala van activiteiten met betrekking tot gebeurtenissen uit de reformatietijd. Professor dr. Herman Selderhuis is directeur van de stichting.

Het was in de zomer. Een oude broeder, boven de 75 jaar, uit de gemeente was jarig. Mijn vrouw en ik gingen dan altijd de jarige bezoeken. Wij werden heel hartelijk ontvangen. De oudjes waren als oma en opa, vooral voor mijn vrouw. Er was nog een meneer op bezoek. Die wou opstappen toen wij binnenkwamen, maar de jarige broeder zei: 'Blijft u maar rustig zitten, dat kan best bij onze dominee’. Hij bleef. We raakten aan de praat. De bezoekende meneer kwam los en begon behoorlijk af te geven op dominees. Ik denk dat hij ze kende van de 'grote kerk'. Die dominees verdienden ze maar gemakkelijk, zaten altijd vooraan, werden gezien en hadden een gemakkelijk leventje. 's Avonds zitten ze breeduit in een luie stoel met overal schemerlampjes aan. Aan de arme mensen komen zij niet toe en ze geven hen niks!

Een ‘slaaf van Jezus Christus’ is full time in dienst.  Hoe ver strekt dat? Zijn er wel grenzen? Er is een tendens om het predikantschap toch uit te gaan drukken in uren dienst. En, o, wat hebben we het toch druk.... Liever een ander gerucht over onze ‘Baas’!

Meer dan werken

Natuurlijk is dit verhaal een persoonlijk gekleurd verhaal. Niet iedere ‘slaaf van Christus’ zal mijn zienswijze delen. Toch meen ik dat er hier en daar wel normatieve elementen te noemen zijn, en dat zal ik ook doen. Mijn denken over de predikant als gezinslid en als gemeentelid – daar zou het accent deze keer op vallen - wordt bepaald door wat Paulus aan Timotheüs schreef in 1 Timotheüs3: 6-16. Heel kort op een noemer gebracht in vers 15: ‘Wéés in deze dingen’. Dat is een prachtige, kernachtig uitdrukking. Het gaat niet om 24/7 doen. Er staat ook niet ‘doe deze dingen’. Het gaat om je dienstwerk als een zijn, je bestaan als dienaar is een opgave en gave van 24/7/365.

‘Waarde vrienden’. Zo werd 80 jaar geleden begonnen met het schrijven van een brief aan de verschillende Christelijke Gereformeerde Kerken binnen de regio Oost-Groningen om te komen tot een jongeren organisatie in Oost-Groningen. Net als in veel andere regio’s in Nederland werden er ringen en kringen opgericht waarin knapen- en meisjesverenigingen samen kwamen in regionaal verband. Landelijk was de CGJO toen al actief als overkoepelende organisatie.