Moderne profeten

Kees van Ekris, Moderne profeten. Ware woorden. Brandaan: Amersfoort, 2023, 242 p., ISBN: 9789460050695, €26,99.

Geloven doen we niet alleen. Gelukkig maar! We hebben een christelijke traditie, we staan op de schouders van ons voorgeslacht. En we hebben een lange christelijke traditie, met mensen die ons kunnen helpen om ons geloof handen en voeten te geven.

De laatste jaren hoor je een steeds luidere roep om vrouwelijke rolmodellen in de media. Actiefilms bijvoorbeeld krijgen steeds meer een vrouwelijke superheld of een groep vrouwen als hoofdpersonage. Zo kunnen vrouwen zich meer identificeren en voelen zij zich vertegenwoordigt. Een kunstuiting die volledig gericht is op de heldendaden van een vrouw is niet iets van de laatste tijd. In het vroege Jodendom vinden we al zo’n boek: het boek Judith. In twee artikelen wil ik een inkijkje bieden in dit bijzondere boek. Dit eerste artikel vormt een introductie op het boek.

Het boek Judith

Judith is een opmerkelijk boek. Niet alleen omdat in de tijd van schrijven de positie van vrouwen compleet anders was dan tegenwoordig, maar ook omdat het ons een episode uit de geschiedenis van Israël vertelt die we eigenlijk helemaal niet kennen. 

Het ‘Toch’-geloof

De vorige twee artikelen zijn we mee opgelopen met de profeet Habakuk. Hoofdstuk 1 en 2 zijn een heen-en-weer-gesprek tussen Habakuk en de HERE God, waarin Habakuk klaagt tot God. Hij stelt zijn stevige vragen: waarom? Hoelang? Dat mag dus.

Vervolgens kondigt de Here God aan dat Hij Zijn volk Israël zal straffen, oordelen: de Babyloniërs zullen komen. Toch zegt God in 2:4: Let op de uitkomst: de hoogmoedige zal vergaan (vijf keer klinkt het wee!), maar de rechtvaardige zal leven door zijn geloof.

Duidelijk en dapper

Je wilt zo graag blij zijn met ‘de overheden’, met de mensen die over ons aangesteld zijn. Dat lukt lang niet altijd, maar nu was ik toch weer even heel blij en dankbaar.

Op de onlangs gehouden Holocaustherdenking spraken premier Rutte en de Amsterdamse burgemeester Femke Halsema. Hun woorden waren niet wazig en ook niet wollig. Ze spraken duidelijke en dappere taal. Pijnlijk noemde burgemeester Halsema het dat de weinige nog in leven zijnde overlevenden van de holocaust nu weer de verschrikkingen van 7 oktober hebben moeten meemaken. Ze moeten nu weer vrezen voor de toekomst van hun kinderen en kleinkinderen. Ik ben van na de oorlog en niet Joods, dus wat kan ik weten?  Toch begrijp ik dat het voor hen verschrikkelijk moet zijn dat hun diep weggestopte angst plotseling weer wordt geactiveerd. Weer een pogrom. Weer die ongrijpbare zwarte dreiging.