Ze hebben er weer gestaan. Dranghekken om het koninklijk gezelschap te beschermen. Als ik dit schrijf moet de inhuldiging nog plaatsvinden. Zal het goed gaan allemaal? We weten natuurlijk allang dat dranghekken niet volstaan. Apeldoorn staat in ons collectieve geheugen gegrift. Maar het is in elk geval iets. Het helpt iets mee om het kwaad op afstand te houden. Op afstand, het biedt geen oplossing voor het kwaad zelf.
'Wy Friezen knibbelje allinne foar God' (wij Friezen kielen alleen voor God). Deze woorden sprak volgens overlevering, Gemme van Burmania in 1555. Hij vertegenwoordigde Friesland bij de inhuldiging van Filips II als koning over de Nederlanden. Bij die gelegenheid weigerde hij te knielen voor de nieuwe koning, wat in die tijd wel gebruikelijk was. Maar volgens dezelfde overlevering sprak hij wel de eed van trouw uit aan Filips II. Mijn hoofdmeester van de lagere school kon daar aan de hand van een geschiedenisplaat adembenemend over vertellen. Het staat allemaal nog helder op mijn netvlies.
Waarom was deze wrede gebeurtenis nodig, de kruisdood van de Zoon van God? De Almachtige kon toch ook 'gewoon' vergeving schenken? Is Hij een god die met bloed tevreden moet worden gesteld? Kan zijn wraakzucht alleen door een wreed lijden worden gedimd?
De noodzaak van Jezus' lijden wordt onder meer duidelijk wanneer we nagaan wat echte vergeving is. Vergeving brengt lijden met zich mee. Hoe pijnlijk is het wanneer je zelf voor de kosten opdraait van de schade die een ander heeft veroorzaakt. De vergeving die God schenkt, bracht ook lijden met zich mee, met name voor zijn Zoon.
Gebrek aan vertrouwen. Dat is er mis in ons land. Het heeft grote gevolgen en kost handen vol geld. De laatste weken horen we dagelijks over de paardenvleesaffaire. De Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit eist dat vijftigmiljoen kilo – dat is 50.000 ton – rundvlees wordt teruggehaald, want ze kan de veiligheid van dat vlees niet meer garanderen. Ook al werden maar bij twee partijen een te hoge dosering medicijnen aangetroffen, toch moet alles worden teruggehaald door producenten en leveranciers. Zo niet een onmogelijke, dan toch een heel kostbare operatie. Al die duizenden tonnen moeten vernietigd worden. Daar komt bij dat verscherpte controle vlees voor de consument duurder maakt. En waarom? Het vertrouwen is weg. Het spreekwoord zegt: Vertrouwen gaat te paard en komt te voet.
Je zult maar een pas bekeerde moslim zijn. En dan ook nog iemand die wacht op het verkrijgen van een verblijfsvergunning. En dan ook nog in een land waar jouw bekering met argusogen wordt bekeken. Is er wel een echte verandering te zien in jouw leven? Of wend jij wat voor om een vergunning te bemachtigen? En dan herinner ik me recente onderzoeken naar hoe niet-gelovigen christenen ervaren: christenen zijn mensen met wijzende vingertjes. Ze zijn vooral tégen van alles en nog wat. En verder zijn ze hypocriet en voor de rest van hun gedrag niet anders dan andere mensen. Oei, zouden wíj de toets doorstaan van: ‘dit is een echt christen’?
