Een paar weken geleden waren we in de stad Groningen om straatinterviews te doen met het oog op een kerkdienst waarin het zal gaan over de vraag wat het verschil is tussen een gelovige en een niet-gelovige. Tussen christenen en niet-christenen.

Een paar zaken vielen mij op. In de eerste plaats dat behoorlijk wat geïnterviewden het ‘prima’ vonden als anderen geloofden maar dat zij er zelf geen enkele belangstelling voor hadden en dat zij geen enkele aandrang voelden om zich in het verschijnsel ‘geloven’ te verdiepen. Basale desinteresse zou ik dat willen noemen. Het tweede dat naar boven kwam was dat men echt moeite had met gelovigen die zich opdringen. Eén van hen zei: ‘De gelovigen aan wie je het niet merkt, dat zijn de beste!’ Eén vrouw wilde absoluut geen vraaggesprek. Ik sprak met haar zonder dat het opgenomen werd. Ze vertelde o.a. over de hypocrisie die ze in de kerk (waar ze destijds zondagschooljuf was geweest) was tegengekomen. Ze was al jaren geleden ‘klaar’ met geloof en kerk.

Lichter leven. Dat is het thema dat centraal staat in deze Maand van Spiritualiteit. Zou dat lukken als de aarde, zoals in Groningen, soms onder je voeten trilt? Of is lichter leven vooral weggelegd voor mensen in gunstiger omstandigheden? Lichter leven, dat wil zeggen: minder tobberig, kan lukken wanneer  we de onvermijdelijke ‘zwaarte’ van het leven aanvaarden. In plaats van ons ertegen te verzetten, wat immers alleen maar extra energie vergt. Maar werkelijke aanvaarding, van bijvoorbeeld ziekte, werkeloosheid of  dreiging, is niet gemakkelijk. Dat heeft te maken met het feit dat onze kwetsbaarheid voelbaar wordt. Trillende grond brengt scheuren in onze opgebouwde bestaanszekerheid.

'Het is onmogelijk om met ongelovigen zinvol over God te spreken, zonder dat het over zonde en schuld gaat.' Terecht heeft Stefan Paas daarop gewezen, in een lezing onlangs in Kampen bij het afscheid van missoloog Kees Haak.

In een geloofsgesprek met een niet-gelovige mag je de liefde van God uittekenen, zijn zorg over zijn schepselen, de balans die Hij biedt in moeilijke tijden en de rust die zijn kinderen ervaren. Opdat deze niet-gelovige tot bekering komt. Welk doel zou je anders voor ogen kunnen hebben? God kan deze prachtige zaken waarover je mag spreken zeker gebruiken om mensen tot geloof te brengen.

Wij lezen thuis een aantal kranten, zijn geabonneerd op diverse periodieken en lezen deze ook nog. In veel opzichten zijn we net kleine kinderen: we zoeken naar plaatjes en foto’s. Dat verlevendigt het verhaal. Eén van mijn kleinkinderen hoef je namelijk niet een boekje te geven waar geen illustraties in staan. Dat is niet echt. Dan is het net alsof er iets ontbreekt. Zou het wel waar zijn wat er geschreven staat?

Toen mijn vrouw en ik jaren geleden trouwden hadden we een fotograaf die alles wat er gebeurde vastlegde op de gevoelige plaat. Het begon al bij mij thuis toen ik het ouderlijk huis verliet met een boeket bloemen in de hand. Mijn ouders zwaaiden mij uit. En zo werd er van elke situatie een foto gemaakt. Zo nu en dan wordt er nog wel eens naar de trouwreportage in het fotoalbum gekeken. Wat waren we toen nog heerlijk jong.