Hoop verloren, al verloren. Een gezegde dat ons zoveel zegt als: zonder hoop ben je alles kwijt. Wie niet meer hoopt, geeft het op. Die is de moed in de schoenen gezakt en komt niet vooruit. Hopen is blijkbaar een belangrijk woord. Wie niet meer hoopt kijkt de duisternis in en ontwaart geen licht meer. De vraag die we wel moeten stellen: bedoelen mensen hetzelfde als ze het over ‘hopen’ hebben? En een andere vraag: wat is ‘hopen’ in de taal van de Bijbel?

De vraag is namelijk of hoop een fundament heeft! Neem de wereld van de oude Grieken. Die kennen ook het woord ‘hoop’. Bekend is het mythologische verhaal over Pandora. U weet wel van de doos van Pandora. Pandora opende nieuwsgierig een vat met als gevolg dat alle rampen en ziekten en zorgen eruit kwamen en de ellende op de wereld brachten. Pandora deed snel het deksel dicht en alleen ‘hoop’ bleef daardoor achter in het vat. Maar wat voor hoop was dat? Ongefundeerde hoop! Hoop die het gezicht van het noodlot heeft; het blijft allemaal onzeker. Het is de hoop van ons dagelijks spraakgebruik: ‘ik hoop dat ik er morgen op tijd zal zijn’. De hoop van het kan vriezen of dooien. Hoop en zekerheid reiken elkaar hier niet de hand.

Kort geleden was er in het onderwijs aandacht voor de Week van de Hoop (20-26 maart 2017). Leraren en scholieren dachten na over de betekenis van hoop voor hun werken en leren. Hoop verbindt. Hoop overwint. Hoop doet leven. Daarom speelt de christelijke hoop een belangrijke rol in het pastoraat. Pastorale zorg kun je omschrijven als: de weg van de hoop wijzen. Anders gezegd: houvast geven. Geen wonder dat het anker hét symbool van de hoop is!

Hebt u weleens een zakje hoop gekregen? Of misschien een doosje uitzicht?

Toch heeft dat heel direct met diaconaat te maken.

Een belangrijk deel van het werk van de diaken gebeurt vaak voor de gemeente onzichtbaar en in stilte. Maar diaconaat is meer. Diaconaat is er voor u en door u. Diaconaat is dienen. Man, vrouw, jongere, iedereen mag zich geroepen weten.

Daarvoor gaan we terug naar het begin.

Eerst een vraagje: Wat was er eerst, diaconaat of diakenen? Inderdaad: het diaconaat was er het eerst, u had het goed?

De viering van de opstanding van Jezus is het hoogtepunt in het kerkelijke jaar. We vieren Pasen met prachtige liederen en met het lezen en overdenken van het Paasevangelie. Maar hoe vertalen we de kracht van dit evangelie naar de mensen buiten de kerk? Welke hoop biedt het paasevangelie voor onze plaatsgenoten op straat, op het werk en in de supermarkt?

Pas was ik in een boekwinkel op zoek naar boeken voor mijn kinderen. Het viel op hoeveel boeken, en niet alleen voor kinderen, behoren tot het zogenaamde fantasy genre. De strijd tussen goede en kwade machten staat daarin vaak centraal, en onder de karakters bevinden zich tovenaars, heksen, feeën, elfjes, trollen en diverse kwaadaardige verschijningen. Harry Potter behoort natuurlijk tot dat genre, evenals de Kronieken van Narnia en Lord of the Rings. Waarom verkopen deze boeken zo goed? Ergens roepen de verhalen herkenning op bij mensen. Er zijn kwade machten in je leven en in de wereld waar je geen vat op kan krijgen. Je moet ze bestrijden, maar je eigen kracht schiet vaak tekort. Er zijn andere, goede krachten nodig om je te helpen.