Luther was als pastor geen andere persoon dan de Luther die zijn grote huisgezin leidde, aan de universiteit college gaf, preekte en boeken schreef. Wat hij op de preekstoel en in de collegezaal bracht, kreeg in zijn pastoraat een praktische uitwerking maar kwam uit dezelfde bron voort: de liefde voor het Woord van God, dat voor mensenlevens een grote troost bevat, ook als zich situaties voordoen van ellende en verdriet.

Luther heeft in zijn leven en werken veel pastorale gesprekken met allerlei gemeenteleden gevoerd. Hij bezocht vrienden in nood en besprak hun vragen en zorgen. Hij heeft vooral ontzaglijk veel brieven geschreven. Er zijn wel achtentwintighonderd brieven van hem bewaard.

In deze brieven snijdt Luther op pastorale manier heel wat zaken aan, zoals: laat je niet binden aan menselijke meningen; er is troost bij Christus in vertwijfeling, en overwinning in aanvechting, schrijft hij aan een uit het klooster ontsnapte monnik. Het komt op eerlijkheid in je schrijven aan anderen aan, geen heersen meer in kerkelijke zaken. In conflictsituatie moet je je laten leiden door de liefde. Pas op voor casuïstiek in de zielszorg. Wees streng maar tegelijk deemoedig. Leid je gezin en familieleven naar Bijbelse normen. Houdt de vrijheid van een christenmens hoog in je vaandel.

Wanneer Barbara Lisskirchen te Freiburg hem haar worsteling met de vraag 'Zou ik wel uitverkoren zijn?' voorlegt, antwoordt Luther, dat je nooit moet beginnen bij de uitverkiezing, maar bij de roeping en belofte van God. Je mag over de uitverkiezing altijd pas achteraf spreken!

Genietend van het warme weer, met op de achtergrond geluiden zoals toeterende auto’s, luide muziek en blaffende honden, zet ik me aan het schrijven van dit artikel.

Dinsdag 18 juli kwam ik in de ochtend aan in Cochabamba, Bolivia.

Bij aankomst bleken mijn koffers er niet te zijn, maar ik werd opgehaald door drie mensen van het team die direct heel behulpzaam waren in het regelen van de noodzakelijke dingen en me een warm welkom gaven. Met mijn aankomst hier kwam een lange periode van voorbereiding tot een einde. Een periode die God heeft willen gebruiken om mij te vormen.

Als je op vakantie wilt, zijn er oneindig veel mogelijkheden. Een werkvakantie is niet voor iedereen een logische keuze. Toch is er heel wat voor te zeggen om (een deel van) je vakantie op die manier in te vullen. Deze zomer willen we in drie artikelen ingaan op de reizen die door verschillende jeugdverenigingen van de CGK Emmen in de afgelopen tien jaar zijn ondernomen naar Oekraïne. In dit derde en laatste artikel gaat het over de ontvangende kant. Hoe wordt het bezoek uit Nederland gewaardeerd in Oekraïne?