De kerkvader Augustinus (354 – 430) heeft zich een aantal keren uitvoerig beziggehouden met de bijbelse scheppingsverhalen. Deze verhalen speelden in de vroege kerk een belangrijke rol. Ze werden gebruikt in de verdediging van het geloof tegenover filosofen, en christelijke groeperingen die nogal sterk door een werelds denken waren beïnvloed. En ook speelden deze beginhoofdstukken van Genesis een belangrijke rol in catechese en pastoraat. Ze werden onder meer in de paasnacht gelezen!

In die reeks woorden 'roeping, wedergeboorte, geloof, bekering, rechtvaardiging en heiliging' mag je het geloof wel als het centrale woord noemen. Niet omdat het geloof belangrijker is dan de andere woorden, maar omdat juist dit woord aanduidt wat aan de kant van de mens zit.

Geloven is de manier waarop een gelovige houvast heeft aan Gods genade, aan zijn beloften, aan de Here Zelf. In bijna al die woorden ligt de nadruk op Gods werk, in het geloof is ook de mens actief. Geloven is een werkwoord! En wie gelooft, heeft alles! De cipier in Filippi hoefde maar één ding te doen om behouden te worden: geloven (= vertrouwen) in de Here Jezus Christus (Hand.16,31). Zo is het evangelie een kracht van God voor ieder die gelooft (Rom.1,16).

Is het geloof, waarin de mens voor honderd procent actief is, dan onze bijdrage aan het heil? Echt niet! Het geloof richt alle aandacht op Christus, op het Woord, op het heil dat buiten ons ligt. Het doet ons juist zeggen dat alles genade is. Kernachtig zegt Paulus het in Romeinen 4, 16 'Daarom is het uit het geloof, opdat het zou zijn naar genade.’

De Theologische Universiteit van Apeldoorn geeft ieder jaar zogenaamde integratiecolleges. Hieraan wordt door alle studenten deelgenomen. Het onderwerp dat voor dat jaar gekozen is, wordt belicht door verschillende docenten, ieder vanuit zijn eigen vakgebied. In 2014 werkte de Nederlands Gereformeerde Predikantenopleiding ook mee aan deze colleges. Het onderwerp was ‘Sterven in bijbels licht’. De benaderingen waren zeer divers: bijvoorbeeld vanuit het Oude Testament, het Nieuwe Testament en de ethiek. Ook kwamen de gedachten van Calvijn over sterven en dood aan de orde, en het thema 'doodsangst en doodsverlangen in de cantates van Bach'. Twee bijdragen gingen speciaal over de dood in de prediking: ‘Preken rond het graf’ en ‘De laatste ademtocht in de prediking’.

De hervormers hebben veel gepreekt. Ook Luther heeft dat veel gedaan, met afgeschoren baard en in zijn monnikspij, zijn zwarte preekjas. De mannen staan in de kerk, de vrouwen en kinderen zitten.

Het preken gebeurt in de moedertaal, zodat klein en groot het kunnen volgen. Luther is voorstander van eenvoudig preken. 'Ik preek niet voor de geleerden (Melanchthon, Bugenhagen of Jonas), maar voor mijn Hansjes en Elsjes', zijn eigen kinderen. Hij wil geen vreemde talen en moeilijke uitdrukkingen in zijn preken. Christus heeft met eenvoudige woorden de farizeïsche wijsheden te schande gemaakt. Wel gebruikt hij voorbeelden, spreekwoorden en vergelijkingen. Hij haalt vaak kerkvaders en vooral Augustinus aan. Ook citeert hij wel eens een eigen lied. Soms eindigt hij zijn preek abrupt of  met een korte samenvatting. Hij stelt het concrete, bloedwarme leven op aarde aan de orde in een vrije voordracht en met grote levendigheid!