Onthouding huwelijkse omgang

In het oude Israël kon een huwelijk worden verbroken als een van de echtgenoten de zorg voor kleding of voedsel verwaarloosde. Daarover – zo zagen we in het eerste artikel – was in de tijd van Jezus geen enkele discussie.

Mozes spreekt naast deze twee zaken (kleding en voedsel) in Exodus 21, 10-11, ook nog een derde zaak, namelijk de echtelijke gemeenschap. Een man mag zijn vrouw de huwelijkse omgang niet onthouden als hij naast haar een andere vrouw zou nemen.

In onze kerken is het nog steeds gebruikelijk dat de kerkenraad ook voor de zondagmiddag of –avond een kerkdienst uitschrijft. Maar hoe geef je invulling aan die ‘tweede dienst’?

In de klassieke beroepsbrief aan predikanten staat omschreven dat van de predikant gevraagd wordt zondags tweemaal te preken, eenmaal over de zogenaamde ‘vrije stof’ uit het Oude of Nieuwe Testament en eenmaal over een zondagsafdeling of gedeelte daarvan van de Heidelbergse Catechismus, zó dat geen gedeelte van de catechismus wordt overgeslagen.

Sommige boeken hebben uitzonderlijk veel invloed gehad. Bijvoorbeeld het boek van John Bunyan over de reis van Christen naar de eeuwigheid, of Ongeloof en revolutie,  van Groen van Prinsterer. Deze keer een bijbelcommentaar van de Zwitserse theoloog Karl Barth (1886-1968).

Hoe een bijbelcommentaar insloeg als een bom

Als jonge jongen ging Karl Barth wel eens op bezoek bij zijn peetoom in het plaatsje Pratteln, een dorpje vlakbij Basel. Deze peetoom was daar predikant. Op een dag beklom Karl de kerktoren. Al tastend ging hij naar boven in de donkere kerktoren, totdat hij boven zijn hoofd de grote kerkklok hoorde luiden en hij niet alleen….

Weggaan bij verwaarlozing

Als een man zijn vrouw niet goed behandelt, mag zij weggaan. Ze is hem dan niets meer verschuldigd. Het huwelijk is beëindigd, het contract verbroken. Aldus de wet van Mozes.

Deze bepaling was heel belangrijk voor joodse wetgeleerden in de tijd toen Jezus op aarde was. Bij beslissingen over huwelijkszaken speelden ze een grote rol. Jazeker, volgens de ordening van God is het huwelijk een verbond voor het leven. Gehuwden moeten elkaar trouw blijven. Maar toch kán een huwelijksverbond worden verbroken.